*** Γερά δόντια :
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για να έχει το παιδί μας πάντα υγιές και αστραφτερό χαμόγελο.Τα δόντια αρχίζουν να σχηματίζονται όσο το μωρό βρίσκεται ακόμα στη μήτρα της μητέρας του, κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης. Όμως, για να τα δείτε να ανατέλλουν, θα πρέπει να περιμένετε ως τον έκτο-έβδομο μήνα της ζωής του. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανόνας που να ορίζει πότε ακριβώς θα βγουν τα δόντια. Υπάρχουν μωρά που γεννιούνται με ένα δοντάκι κι άλλα που θα γιορτάσουν τα πρώτα τους γενέθλια χωρίς κανένα. Μέχρι την ηλικία των τριών ετών, θα πρέπει και τα 20 παιδικά δόντια να έχουν ανατείλει: 4 τομείς, 2 κυνόδοντες και 4 γομφίοι σε κάθε γνάθο.
Νεογιλά ή παιδικά δόντια
6-8 μήνες: κάτω κεντρικοί τομείς (τα δύο μεσαία κάτω)
7-9: άνω κεντρικοί τομείς
8-10: άνω πλάγιοι τομείς
10-12: κάτω πλάγιοι τομείς
12-18: πρώτοι γομφίοι
18-24: κυνόδοντες
24-30: δεύτεροι γομφίοι
Μόνιμα δόντια
6-8 ετών: κεντρικοί τομείς
6-7 ετών: πρώτοι γομφίοι
7-9 ετών: πλάγιοι τομείς
9-12 ετών: κυνόδοντες
10-12 ετών: πρώτοι και δεύτεροι προγόμφιοι
11-13 ετών: δεύτεροι γομφίοι
17-20 ετών: τρίτοι γομφίοι (φρονιμίτες)
Τι να κάνετε στην περίπτωση που…
...Τα ούλα πρήζονται και πονάνε λίγο πριν βγει το δόντι: Κάντε 2-3 φορές τη μέρα απαλό μασάζ στα ούλα με μια γάζα βουτηγμένη σε παγωμένο νερό.
...Υπάρχει έντονη σιελόρροια. Η παραγωγή σάλιου είναι ένας αμυντικός μηχανισμός του οργανισμού που ελαττώνει την αίσθηση του πόνου. Για να μην προκαλεί το σάλιο ερεθισμούς στο πηγούνι του μωρού, σκουπίζετέ το συχνά με μαλακό σφουγγάρι ή με βρεγμένο πανί.
...Το μωρό δαγκώνει ό,τι βρίσκει μπροστά του. Δώστε του να δαγκώσει ένα από τα κρύα παιχνίδια που είναι ειδικά σχεδιασμένα για το σκοπό αυτό, κόρα από ψωμί ή παξιμάδι, ακόμα κι ένα απλό κρύο καθαρό πανί μπορεί να το ανακουφίσει. Φροντίστε να είναι καθαρά και φυλάξτε τα στο ψυγείο, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία λειτουργεί σαν αναισθητικό για τα πονεμένα ούλα.
Φροντίδα για τα πρώτα του δόντια
Η φροντίδα και η καθαριότητα των δοντιών ξεκινάει από την πρώτη στιγμή που αυτά εμφανίζονται στο στόμα. Αρχικά (6 έως 12 μηνών), γίνεται με μια βρεγμένη γάζα. Τυλίξτε τη στο δάχτυλό σας και τρίψτε ελαφρά τα δοντάκια, κατά προτίμηση μετά από κάθε γεύμα. Αργότερα (12 έως 36 μηνών), μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια μικρή μαλακή οδοντόβουρτσα με νερό χωρίς οδοντόκρεμα.
-Καθαρίζετε τα δόντια του δύο φορές την ημέρα. Όσο το παιδί είναι μικρό, ο καλύτερος τρόπος είναι να στέκεστε ή να κάθεστε πίσω του και να κρατάτε σταθερό το σαγόνι του με το χέρι σας. Βουρτσίστε τα δόντια με μικρές οριζόντιες παλινδρομικές κινήσεις στα πίσω δόντια και κυκλικές κινήσεις στα μπροστινά, στην επιφάνειά τους αλλά και στα ούλα.
-Η επιλογή της οδοντόβουρτσας. Προτιμήστε μία με μικρή κεφαλή και μαλακό τρίχωμα. Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα είναι για παιδία πάνω από τριών ετών.
-Η οδοντόκρεμα πρέπει να περιέχει φθόριο, το οποίο δυναμώνει το σμάλτο και κάνει τα δόντια ανθεκτικά στην τερηδόνα, όμως για τα πολύ μικρά παιδιά (3 έως 6 ετών), που είναι πιθανό να την καταπιούν, προτιμήστε μία με χαμηλή περιεκτικότητα σε φθόριο (500-1000 ppm F) και χρησιμοποιήστε μια πολύ μικρή ποσότητα.
Η πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο θα πρέπει να γίνει πριν κλείσει χρόνο. Σε αυτήν την πρώτη επίσκεψη, ο παιδοδοντίατρος θα οργανώσει και θα σας προτείνει να ακολουθήσετε ένα ολοκληρωμένο προληπτικό πρόγραμμα, θα αξιολογήσει την οδοντική ανάπτυξη του παιδιού, θα σας δώσει συμβουλές για τη διατροφή του και θα σας ενημερώσει για το πώς να αποφύγετε τυχόν προβλήματα.
Η δεύτερη επίσκεψη πρέπει να γίνει μέχρι 3 ετών που έχει ολοκληρωθεί η ανατολή όλων των παιδικών δοντιών. Σκοπός της επίσκεψης είναι να ελεγχθεί αν όλα τα δόντια έχουν ανατείλει φυσιολογικά, αν υπάρχει τερηδόνα και αν τηρείται σωστά το προληπτικό πρόγραμμα.
Η τρίτη επίσκεψη θα πρέπει να γίνει στην ηλικία των 3,5-4 ετών. Τότε θα γίνει έλεγχος για να διαπιστωθεί αν όλα εξελίσσονται φυσιολογικά στην ανάπτυξη των δοντιών του παιδιού και αν υπάρχει τερηδόνα
Προληπτικά μέτρα
Κάλυψη των οπών και σχισμών των δοντιών: Στα δόντια -κυρίως στα πίσω- υπάρχουν μικρές σχισμές και τρυπίτσες όπου είναι πολύ εύκολο να παγιδευτούν τροφές και οδοντική πλάκα και να δημιουργήσουν τερηδόνα. Για να περιοριστεί αυτός ο κίνδυνος, ο παιδοδοντίατρος μπορεί να καλύψει την επιφάνεια των δοντιών μ' ένα διάφανο συνθετικό υλικό που «γεμίζει» τις οπές και τις σχισμές της μασητικής επιφάνειας των δοντιών. Έτσι, τα μικρόβια και οι τροφές δεν μπορούν πλέον να παγιδευτούν εκεί και να δημιουργήσουν τερηδόνα. Η διαδικασία διαρκεί ελάχιστα -περίπου δέκα λεπτά-, είναι εντελώς ανώδυνη και εφαρμόζεται συνήθως μετά την ανατολή των πρώτων και δεύτερων μονίμων γομφίων, δηλαδή στην ηλικία των 6-7 και 12-13 ετών.
Τοπική φθορίωση: Είναι η εφαρμογή από τον οδοντίατρο υψηλών δόσεων φθορίου (10-12.000 ppm) με τη μορφή ζελέ που έχουν γεύση φρούτων και είναι εύληπτα από τα παιδιά. Η συχνότητα εφαρμογής είναι συνήθως κάθε έξι μήνες, αν και σε άτομα με υψηλή προσβολή από τερηδόνα μπορεί να γίνεται και κάθε τρεις μήνες. Προσφέρει προστασία από την τερηδόνα έως 30-40%.
Οι τροφές που κάνουν κακό στα δόντια
Οι γλυκές και αμυλούχες τροφές, τα αναψυκτικά με ανθρακικό και οι φρουτοχυμοί μπορούν να βλάψουν τα δόντια. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και στα «κρυμμένα» σάκχαρα, όπως στη σουκρόζη, στη γλυκόζη ή στη φρουκτόζη. Εκείνο όμως που έχει σημασία δεν είναι η ποσότητα της ζάχαρης που τρώνε τα παιδιά, αλλά η συχνότητα με την οποία την καταναλώνουν. Κάθε φορά που τρώνε ή πίνουν κάτι γλυκό, τα δόντια τους δέχονται επίθεση για αρκετή ώρα μετά.
Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να χρησιμοποιήσετε ως «αντίδοτα» αλμυρές τροφές, όπως ένα κομμάτι τυρί μετά το γλυκό ή τραγανά, πλούσια σε φυτικές ίνες φρούτα, αλλά και καρότα ή σέλερι ή να τους δώσετε να μασήσουν μια τσίχλα χωρίς ζάχαρη με ξυλιτόλη. Όλα τα παραπάνω εξισορροπούν τη δράση των οξέων και προκαλούν έκκριση σάλιου.
Μικρά ατυχήματα
Τα πρώτα 2-4 χρόνια της ζωής του, τα ατυχήματα στα δόντια αντιπροσωπεύουν το 25-30% του συνόλου των παιδικών ατυχημάτων. Αν διαπιστώσετε ότι έχει χτυπήσει τα δόντια του, πρέπει το συντομότερο δυνατό ένας παιδοδοντίατρος να αξιολογήσει αν το τραύμα μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μόνιμα δόντια, που είναι κάτω από τα παιδικά, και να ληφθούν προληπτικά μέτρα.
Στην ηλικία μεταξύ 8-10 ετών, αυξάνεται πάλι η πιθανότητα για τραυματισμούς στα μπροστινά μόνιμα δόντια. Στην περίπτωση που το δόντι βγει εντελώς, θα πρέπει να ξεπλυθεί κάτω από τη βρύση κρατώντας το από τη ρίζα του και να μπει στη θέση του με τη βοήθεια ενός ενηλίκου το συντομότερο δυνατό. Διαφορετικά, μπορείτε να το συντηρήσετε σε κρύο γάλα, στο σάλιο του παιδιού, σε φυσιολογικό ορό ή σε νερό και να το πάτε αμέσως στον πλησιέστερο οδοντίατρο ή παιδοδοντίατρο για να το ξαναβάλει στη θέση του.
Για ένα τέλειο χαμόγελο
Μπορώ από την εικόνα των παιδικών δοντιών να καταλάβω εάν τα μόνιμα θα είναι ίσια ή στραβά;
Συνήθως μια τέλεια παιδική οδοντοστοιχία χωρίς κενά ή ο συνωστισμός που συχνά παρατηρείται στα παιδικά δόντια προδιαθέτει σε συνωστισμό των μόνιμων δοντιών, γιατί είναι μεγαλύτερα από τα παιδικά και δεν επαρκεί ο υπάρχων χώρος στις γνάθους για τη διευθέτησή τους.
Σε ποια ηλικία μπορεί να γίνει ορθοδοντική θεραπεία;
Στην ηλικία των 6-7 ετών θα πρέπει να γίνει η πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο- ορθοδοντικό, ο οποίος θα προσδιορίσει εάν υπάρχει ή όχι πρόβλημα, τη σοβαρότητά του καθώς και τον κατάλληλο χρόνο έναρξης της θεραπείας.
Γενικά, η ορθοδοντική έχει χαρακτήρα προληπτικό, κατασταλτικό και επανορθωτικό. Η προληπτική ορθοδοντική θεραπεία εφαρμόζεται σε μικρές ηλικίες, αντιμετωπίζει προβλήματα όπως πρόωρες απώλειες παιδικών δοντιών, παρατεταμένο θηλασμό δακτύλου και προώθηση της γλώσσας. Η κατασταλτική ορθοδοντική αρχίζει συνήθως στην ηλικία των 7-9 ετών. Σκοπό έχει να αναχαιτίσει την εξέλιξη σκελετικών δυσαρμονιών των γνάθων, ασυμμετρίας του προσώπου ή και οδοντικών προβλημάτων τα οποία χωρίς έγκαιρη αντιμετώπιση θα επιδεινωθούν.
Η επανορθωτική ορθοδοντική, τέλος, έχει σκοπό να θεραπεύσει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα σε παιδιά ή ενηλίκους και η έναρξή της αποφασίζεται από τον ορθοδοντικό ανάλογα με το είδος του προβλήματος και το στάδιο της οδοντικής και σκελετικής ανάπτυξης του παιδιού.
*** Η τεμπελιά «ίσως οφείλεται σε γενετική προδιάθεση» :
- Γενετικές παρεμβάσεις επέτρεψαν στους ερευνητές να κάνουν τα ποντίκια νωχελικά ή υπερδραστήρια
Τα γονίδιά μας φαίνεται ότι ευθύνονται για το αν απολαμβάνουμε τη γυμναστική ή αν προτιμούμε να ξαπλώνουμε με τις ώρες στον καναπέ. Σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Μισούρι, που πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, η ενεργητικότητά μας ενδεχομένως να οφείλεται σε γονιδιακή προδιάθεση.
Στο πλαίσιο των πειραμάτων τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια τα οποία έφεραν συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις που τους δημιουργούσαν την προδιάθεση να είναι είτε υπερδραστήρια, είτε τεμπέλικα.
«Δείξαμε ότι κάποιος θα μπορούσε να είναι τεμπέλης, λόγω γενετικής προδιάθεσης» εξηγεί ο καθηγητής από το Κολέγιο Κτηνιατρικής του πανεπιστημίου, Φρανκ Μπουθ. «Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποτελεί σημαντικό βήμα για την αναγνώριση των βασικών αιτιών γύρω από την παχυσαρκία στον άνθρωπο, δεδομένων των δραματικών εξελίξεων σε ό,τι αφορά την παιδική παχυσαρκία, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ».
«Για παράδειγμα, κάποιος που έχει τη γενετική προδιάθεση η οποία οδηγεί στην έλλειψη κινήτρου για γυμναστική, έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει παχύσαρκος συγκριτικά με κάποιον άλλον» υποστηρίζει ο δρ Μπουθ.
Τα ενδιαφέροντα ευρήματα παρουσιάζονται στο επιστημονικό έντυπο «American Journal of Physiology: Regulatory, Integrative and Comparative Physiology».
Η μελέτη
Οι ερευνητές έβαλαν τα ποντίκια σε κλουβιά με τροχούς για τη γυμναστική τους και κατέγραψαν τις κινήσεις των τρωκτικών για ένα διάστημα έξι ημερών. Στη συνέχεια επέλεξαν τους 26 πιο δραστήριους «δρομείς» και τους οδήγησαν σε αναπαραγωγή και το ίδιο έκαναν και με τα 26 πιο τεμπέλικα πειραματόζωα. Η ίδια διαδικασία ακολουθήθηκε για δέκα γενιές.
Είδαν λοιπόν ότι η ομάδα των «δρομέων» έτρεχε στον τροχό 10 φορές περισσότερο συγκριτικά με εκείνη των τεμπέλικων τρωκτικών. Έπειτα οι επιστήμονες μελέτησαν τα επίπεδα μιτοχονδρίων (των «εργοστασίων» παραγωγής ενέργειας των κυττάρων) στα μυϊκά κύτταρα των ποντικιών, συνέκριναν τη σωματική τους σύνθεση (π.χ. ποσοστό λίπους) και προχώρησαν σε γονιδιακή αξιολόγηση μέσω των αλληλουχιών RNA του κάθε τρωκτικού.
«Παρά το γεγονός ότι οι διαφορές ως προς τη σωματική σύνθεση και τον αριθμό των μιτοχονδρίων στα μυϊκά κύτταρα ανάμεσα στις δύο “οικογένειες” ήταν μικρές, ωστόσο καταφέραμε να εντοπίσουμε ξεκάθαρες γονιδιακές διαφορές» υποστηρίζει ο ερευνητής Μάικλ Ρόμπερτς.
«Συγκεκριμένα από 17.000 διαφορετικά γονίδια σε ένα μέρος του εγκεφάλου, εντοπίσαμε 36 γονίδια τα οποία παίζουν βασικό ρόλο ως προς την προδιάθεση για σωματική άσκηση» τονίζει ο ίδιος.
Σε επόμενη φάση, οι επιστήμονες σκοπεύουν να βρουν την ακριβή επίδραση του κάθε γονιδίου ξεχωριστά στην όρεξη για σωματική άσκηση των πειραματόζωων. - Βήμα Science .-
*** Τα 8 SOS της υγείας του παιδιού :
Εάν υπήρχε μόνο μία ευχή που θα μπορούσε να κάνει ένας γονιός για τα παιδιά του, θα ήταν «Να είναι γερά». Ευτυχώς, υπάρχουν αρκετά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να τα προστατέψουμε από τους κινδύνους και να τους διδάξουμε τρόπους να φροντίζουν σωστά τον εαυτό τους.-
1. Διδάξτε τους, τους βασικούς κανόνες υγιεινής
Φροντίστε να διδάξετε στα παιδιά σας από μικρή ηλικία μερικούς απλούς, αλλά πολύ αποτελεσματικούς τρόπους, για να κρατούν τα μικρόβια μακριά τους, όπως να καθαρίζουν τακτικά τα χέρια τους με νερό και σαπούνι (κυρίως μετά την τουαλέτα και το παιχνίδι και πριν από το φαγητό), να καλύπτουν το στόμα τους με τον αγκώνα όταν βήχουν, να πλένουν καθημερινά τα δόντια τους, να μη μοιράζονται ποτήρια, κουτάλια και γενικά τα προσωπικά τους είδη με άλλα παιδιά κλπ. Μάθετέ τους να τραγουδάνε ένα συγκεκριμένο τραγουδάκι όσο πλένουν τα χέρια και τα δόντια τους, για να είστε σίγουροι ότι δεν ολοκληρώνουν τη διαδικασία σε δευτερόλεπτα.
Extra tip: Είναι βέβαιο ότι το παιδί θα χρησιμοποιεί πολύ πιο πρόθυμα ένα σαπούνι ή ένα αφρόλουτρο με άρωμα φράουλας και έναν… Μπομπ Σφουγγαράκι, για να πλυθεί. Κάντε παιχνίδι την υγιεινή, και είναι σίγουρο ότι θα παίξει!
2. Βάλτε τα νωρίς στο κρεβάτι
Ο ύπνος είναι απαραίτητος στα παιδιά, όχι μόνο για να ξεκουράζονται μετά από μια μέρα όπου έχουν παίξει, τρέξει, χοροπηδήσει υπερβολικά, αλλά και γιατί κατά τη διάρκειά του «χτίζεται» το ανοσοποιητικό τους σύστημα και αποθηκεύονται οι γνώσεις. Επιπλέον, όσο κοιμούνται, ο οργανισμός τους απελευθερώνει ορμόνες που καταπολεμούν το στρες, ενώ κατά το στάδιο που ο ύπνος είναι βαθύς εκκρίνονται οι ορμόνες της ανάπτυξης. Μέχρι την εφηβεία, ένα παιδί χρειάζεται τουλάχιστον δέκα ώρες ύπνου την ημέρα - ακόμα περισσότερες εάν πρόκειται για βρέφος.
Extra tip: Για καλύτερο ύπνο, αποφύγετε να δίνετε στο παιδί φαγητά με πολλά λιπαρά στο δείπνο και αναψυκτικά με καφεΐνη. Αντίθετα, ιδανικές για το βράδυ είναι οι τροφές που περιέχουν τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που προδιαθέτει για ύπνο. Τέτοιες τροφές είναι οι μπανάνες, η γαλοπούλα, τα φιστίκια, το γιαούρτι και το γάλα.
3. Καθίστε όλοι μαζί στο τραπέζι
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που τρώνε τακτικά μαζί με τους γονείς τους τείνουν να καταναλώνουν περισσότερα λαχανικά και φρούτα, λιγότερες τροφές με κορεσμένα λιπαρά και λιγότερα αναψυκτικά. Επιπλέον, τρώγοντας συχνά το φαγητό «της μαμάς», τα παιδιά εκπαιδεύουν τους γευστικούς τους κάλυκες να προτιμούν τις «σπιτικές» υγιεινές τροφές παρά το junk food. Επιπλέον, τρώγοντας τακτικά μαζί με τα παιδιά σας δεν φροντίζετε μόνο την υγεία τους, αλλά έχετε την ευκαιρία να τα γνωρίσετε λίγο καλύτερα, να μάθετε περισσότερα για τις παρέες και τα ενδιαφέροντά τους και να τους δώσετε τη δυνατότητα να συζητήσουν μαζί σας όσα τα απασχολούν.
Extra tip: Αν τα ωράρια των μελών της οικογένειας είναι διαφορετικά, μια καλή ιδέα είναι να τρώτε όλοι μαζί πρωινό. Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να τρώει ένα καλό πρωινό πριν φύγει από το σπίτι. Φροντίστε να είναι θρεπτικό και με βιταμίνες που ενισχύουν την άμυνα.
4. Μην ξεχνάτε τα εμβόλιά τους
Πολλοί γονείς είναι σκεπτικοί σχετικά με το εάν θα πρέπει να εμβολιάσουν τα παιδιά τους για την πολυομυελίτιδα, τη φυματίωση ή άλλες ασθένειες που έτσι κι αλλιώς θεωρούνται λίγο-πολύ εξαφανισμένες. Ωστόσο, είναι σημαντικό κάθε νέα γενιά να συνεχίσει να εμβολιάζεται, γιατί διαφορετικά δεν αποκλείεται να εμφανιστούν ξανά αρρώστιες που δεν έχουμε ακούσει εδώ και χρόνια, και μάλιστα σε μορφή επιδημίας. Ταυτόχρονα, συμμετέχοντας στο πρόγραμμα εμβολιασμού συμβάλλουμε στη μελλοντική εξάλειψη και άλλων μικροβίων που απειλούν ακόμα την υγεία πολλών ανθρώπων, όπως ο πνευμονιόκοκκος και ο μηνιγγιτιδόκοκκος.
Extra tip: Είναι σχετικά εύκολο να παρακολουθεί ένας γονιός το πρόγραμμα εμβολιασμού ενός μωρού που πηγαίνει στον παιδίατρο για διάφορους λόγους τακτικά. Όμως, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι επισκέψεις στο γιατρό αραιώνουν. Ελέγχετε κάθε τόσο το βιβλιάριό του, για να μην παραλείψετε κάποιο εμβόλιο που έχει προγραμματιστεί για μήνες μετά ή και χρόνια. Επίσης, ζητήστε από τον παιδίατρο να σας ενημερώνει για νέα εμβόλια ή αλλαγές στο πρόγραμμα εμβολιασμού που εφαρμόζεται στη χώρα.
5. Βάλτε τα στο ειδικό καθισματάκι όταν ταξιδεύετε
Τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν έναν από τους παράγοντες που απειλούν περισσότερο την υγεία, αλλά και την ίδια τη ζωή των παιδιών. Για αυτόν το λόγο, είναι πολύ σημαντικό να είναι δεμένα σωστά στα καθισματάκια τους όταν βρίσκονται στο αυτοκίνητο, ακόμα κι όταν πρόκειται να οδηγήσετε μέχρι το επόμενο τετράγωνο. Σύμφωνα με έρευνες, αυτή και μόνο η κίνηση μπορεί να μειώσει έως και 70% τον κίνδυνο τραυματισμού τους. Επιλέξτε ένα καθισματάκι που πληροί τις προδιαγραφές ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι κατάλληλο για την ηλικία και το βάρος του παιδιού. Βεβαιωθείτε ότι το έχετε τοποθετήσει σωστά στο αυτοκίνητο και ρυθμίστε τους ιμάντες στις σωστές διαστάσεις, όπως αναλύονται στο φύλλο οδηγιών του κατασκευαστή.
Extra tip: Σύμφωνα με το Νόμο 2696 του 1999, η χρήση παιδικού καθίσματος στη χώρα μας είναι υποχρεωτική για παιδιά μέχρι και 12 ετών. Για να δεθεί κάποιος μόνο με τη ζώνη ασφαλείας, θα πρέπει το ύψος του να υπερβαίνει τα 145 εκατοστά.
6. Βοηθήστε τα να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση
Ένα παιδί που πιστεύει στον εαυτό του, κάνει καλύτερες επιλογές στη ζωή του και μπορεί να ξεπερνά τα εμπόδια που συναντά με μεγαλύτερη ευκολία. Η αυτοπεποίθηση το βοηθά να μη γίνεται στόχος ατόμων που έχουν κακόβουλες προθέσεις, ενώ μειώνει τις πιθανότητες να καταφύγει αργότερα στη ζωή του σε εξαρτήσεις ή να εκδηλώσει διατροφικές διαταραχές. Για να το βοηθήσετε να αποκτήσει εμπιστοσύνη στις ικανότητές του, φροντίστε να το επαινείτε συχνά - όσο πιο συγκεκριμένος είναι ο λόγος για τον οποίο το επιβραβεύετε τόσο το καλύτερο.
Extra tip: Για να αποκτήσει αυτοπεποίθηση ένα παιδί, δεν αρκεί να αντιλαμβάνεται ότι είναι «αστέρι» στα δικά σας μάτια. Χρειάζεται να το διαπιστώσει μόνο του. Γι’ αυτό, αντισταθείτε στον πειρασμό να το υπερασπιστείτε όταν έχει διαφορές με συνομηλίκους του ή να λύσετε τα προβλήματά του για λογαριασμό του. Αντιμετωπίζοντας μόνο του τις προκλήσεις, θα μάθει να πιστεύει περισσότερο στις δυνάμεις του.
7. Βρείτε έναν παιδίατρο που εμπιστεύεστε
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του, χρειάζεται να κάνετε συχνές επισκέψεις στον παιδίατρο για τα εμβόλια, τις ιώσεις ή απλά για να λύσετε τις απορίες σας. Καλό θα ήταν να βρείτε κάποιον αμέσως μόλις γεννήσετε (ή και πιο πριν) και να συνεχίσετε να τον συμβουλεύεστε μέχρι το παιδί να μεγαλώσει αρκετά, ώστε να μπορεί να παρακολουθείται από τον οικογενειακό σας γιατρό. Με αυτό τον τρόπο, ο παιδίατρος θα γνωρίζει από πρώτο χέρι το ιστορικό του παιδιού, τις ασθένειες που έχει περάσει, τις ευαισθησίες που τυχόν έχει και παράλληλα θα σας είναι αρκετά οικείος, ώστε να μη διστάζετε να του τηλεφωνήσετε μέσα στη νύχτα ή να του ζητήσετε να περάσει από το σπίτι για να ελέγξει το παιδί, εάν νιώθετε την ανάγκη.
Extra tip: Καθώς το παιδί μεγαλώνει, είναι σημαντικό να σας βλέπει να δείχνετε εμπιστοσύνη στο γιατρό του, ώστε να νιώσει και το ίδιο άνετα να τον συμβουλευτεί για όσα το απασχολούν μπαίνοντας στην εφηβεία. Είναι προτιμότερο να πάρει την πληροφόρηση που χρειάζεται για τις αλλαγές στο σώμα του, την ψυχολογία του ή το σεξ από κάποιον ειδικό, παρά από τους φίλους του ή το Ίντερνετ!
8. Δώστε το καλό παράδειγμα
Εάν ζητάτε από τα παιδιά να φάνε το μπρόκολο ενώ εσείς τρώτε σουβλάκι και να σταματήσουν να βλέπουν τηλεόραση ενώ είστε κολλημένοι στην οθόνη του υπολογιστή, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα υπακούσουν. Τα παιδιά κάνουν ό,τι βλέπουν από τους μεγάλους. Εάν, λοιπόν, θέλετε να υιοθετήσουν συνήθειες που κάνουν καλό στην υγεία τους, θα πρέπει να διαπιστώσουν ότι κάνετε το ίδιο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα χρειαστεί να πείτε «όχι» στο τσιγάρο, το junk food, το αλκοόλ και οποιαδήποτε άλλη κακή συνήθεια έχετε. Το όφελος θα είναι τριπλό: Όχι μόνο θα δώσετε στα παιδιά σας το καλό παράδειγμα, αλλά ταυτόχρονα θα κάνετε καλό στον εαυτό σας, ενώ επιπλέον έχει αποδειχτεί ότι οι άνθρωποι που ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής είναι συνήθως καλύτεροι γονείς!
Extra tip: Είναι πολύ σημαντικό να είστε ειλικρινείς με τα παιδιά. Εάν, για παράδειγμα, καπνίζετε, είναι καλύτερο να το ξέρουν αλλά να τους εξηγείτε σε κάθε ευκαιρία ότι είναι μια συνήθεια για την οποία δεν είστε περήφανος, παρά να σας δουν να το κάνετε κρυφά. Τα παιδιά έχουν μια ακατανίκητη έλξη για οτιδήποτε «απαγορευμένο», ενώ δεν συγχωρούν εύκολα την υποκρισία.
*** Φάρμακα: Πείτε «όχι» στην υπερκατανάλωση :
* Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, στην Ελλάδα έχουμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αντιβιοτικών στον κόσμο. Κ όμως, οι ειδικοί επιμένουν πως οι παρενέργειες από την κακή χρήση ενός φαρμάκου μπορεί να είναι περισσότερες από τις θεραπευτικές ιδιότητές του.Αντιβιοτικά
Όταν μιλάμε για αντιβιοτικά, πρέπει να πούμε ότι για άλλη μία φορά η χώρα μας σπάει όλα τα αρνητικά ρεκόρ. Αρκεί να αναφέρουμε ότι το Ευρωβαρόμετρο μας έχει πρώτους στη λίστα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση, ενώ, σύμφωνα με στατιστικές στην Ελλάδα, κάθε χρόνο συνταγογραφούνται 1.503 αντιβιοτικά ανά 1.000 κατοίκους, κάτι που σημαίνει ότι αντιστοιχεί σε όλους μας, κατά μέσο όρο, 1,5 φορά αντιβίωση το χρόνο. Επιπλέον, τέσσερις στις δέκα οικογένειες λένε ότι χορήγησαν αντιβιοτικά σε παιδιά (μικρότερα από 14 ετών) χωρίς τη συμβουλή γιατρού, επειδή απλώς είχαν πυρετό ή πονόλαιμο. Ακόμη, επτά στους δέκα Έλληνες φυλάνε αντιβιοτικά στο φαρμακείο του σπιτιού για… ώρα ανάγκης. Βέβαια, δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτό τον παραλογισμό ή τη θεοποίηση της αντιβίωσης ως πανάκεια για κάθε νόσο. Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου έδειξε ότι μόνο τέσσερις στους δέκα Ευρωπαίους ξέρουν ότι τα αντιβιοτικά δεν θεραπεύουν τις ιώσεις. Εκείνο που είναι το πιο ανησυχητικό για τη χώρα μας είναι ότι έχουμε περάσει πια στην «τρίτη γενιά» αντιβιοτικών, που είναι τα σύγχρονα πιο δυνατά φάρμακα, τα οποία είναι τα μόνα που μπορούν να αντιμετωπίσουν τα εξαιρετικά ανθεκτικά -πια- μικρόβια.
Οι παρενέργειες των αντιβιοτικών είναι πολλές, γι' αυτό μην προσπερνάτε τις οδηγίες που αναγράφονται στα κουτιά ελαφρά τη καρδία. Αν θέλουμε να αναφέρουμε τις πιο συνηθισμένες, θα πούμε για γαστρεντερικές διαταραχές (διάρροιες, πόνοι στην κοιλιά κλπ.), χωρίς να ξεχνάμε τις αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να γίνουν πολύ έντονες. Αρκετές έρευνες, μάλιστα, με πιο πρόσφατη μια καναδική, έδειξαν ότι τα μωρά στα οποία χορηγούνται αντιβιοτικά εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση άσθματος μέχρι την ηλικία των επτά ετών.
Εκείνο που πρέπει να θυμάστε είναι ότι οι ιώσεις δεν θεραπεύονται με αντιβιοτικά, τα οποία δρουν μόνο εναντίον των βακτηριδίων. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά, όπως επισημαίνει ο ΕΟΦ (Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων), τα αντιβιοτικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για τις σοβαρές λοιμώξεις. Κι αυτό επειδή οι περισσότερες από τις λοιμώξεις που μας συμβαίνουν (π.χ. οξείες διάρροιες, ωτίτιδες, βρογχίτιδες, ιγμορίτιδες, καθώς και ιώσεις με συμπτώματα όπως συνάχι, πονόλαιμος, πόνος στα κόκαλα και στους μυς, πυρετός) θεραπεύονται από μόνες τους μέσα σε διάστημα μικρότερο ή μεγαλύτερο των τριών ημερών. Έτσι κι αλλιώς, πάντως, ο γιατρός είναι ο μόνος κατάλληλος για να κρίνει πότε μια λοίμωξη είναι σοβαρή και αν θα πρέπει να δοθεί αντιβίωση. Αυτός είναι κι ο μόνος που ξέρει και μπορεί να καθορίσει και τον τύπο του αντιβιοτικού που χρειάζεται, αλλά και την κατάλληλη δόση. Η δική σας δουλειά είναι να τηρείτε αυστηρά και χωρίς αυθαίρετες ερμηνείες τη θεραπεία που θα σας συστήσει. Τι εννοούμε με αυτό; Ότι δεν πρέπει, για παράδειγμα, να αφήνετε ποτέ τη θεραπεία στη μέση μόλις δείτε τα συμπτώματα να υποχωρούν, και ότι πρέπει να ακολουθείτε την ημερομηνία που σας έδωσε ο γιατρός για τη λήξη της αντιβίωσης. Αν, όμως, κατά τη διάρκεια της θεραπείας παρατηρήσετε κοκκινίλες ή σπυράκια ή άλλο εξάνθημα στο σώμα του παιδιού, πριν του δώσετε την επόμενη δόση συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Και μία συμβουλή: Αν το παιδί αρνείται κατηγορηματικά να πάρει το αντιβιοτικό του, μπορείτε να σπάσετε το χάπι ή να ανοίξετε την κάψουλα και να ρίξετε το περιεχόμενο σ' ένα ποτήρι, και να το αναμείξετε σε μισό ποτηράκι ενός υγρού που του αρέσει, όπως νερό με ζάχαρη, γάλα ή χυμό.
Αντιπυρετικά
Ο πυρετός είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας και μάλιστα μέρος της άμυνάς μας. Πυρετός μέχρι 39 °C, σε ένα παιδί που δεν φαίνεται να πάσχει, δεν χρειάζεται καμία φαρμακευτική αντιμετώπιση. Πριν από οποιαδήποτε άλλη κίνηση, χορηγήστε στο παιδί όσο το δυνατόν περισσότερα υγρά (νερό, γάλα, χυμό, σούπα). Μην πιέζετε το παιδί, γιατί μπορεί από αντίδραση και μόνο να σταματήσει να πίνει ή ακόμα χειρότερα να κάνει εμετό ό,τι έχει πιει. Αφήστε το να δείξει μόνο του ότι διψάει. Αν το παιδί σάς φαίνετε άρρωστο, μετρήστε τη θερμοκρασία του.
Κάτω από 38°C, απλά το παρακολουθείτε.
Μεταξύ 38 με 39°C, εάν το παιδί είναι σε καλή γενική κατάσταση και παίζει, επαναλάβετε τη θερμομέτρηση μετά από 20΄με 30΄.
Αν από την άλλη, δείχνει να υποφέρει και η θερμοκρασία του είναι μεγαλύτερη από 39°C, δώστε του αντιπυρετικό και ξανα μετρήστε τη θερμοκρασία μετά από περίπου μισή ώρα. Τα πρώτα 30 λεπτά μετά τη λήψη του αντιπυρετικού, προσπαθούμε να κάνουμε το παιδί να αισθάνεται άνετα. Αν μας πει ή δείχνει ότι κρυώνει, το σκεπάζουμε. Μετά από 30 με 40 λεπτά από το αντιπυρετικό και αν ο πυρετός δεν έχει υποχωρήσει, τότε δοκιμάζουμε να τον κατεβάσουμε μηχανικά. Αρχικά χρησιμοποιούμε δροσερές κομπρέσες με νερό στο μέτωπο, τις μασχάλες ή χαμηλά στην κοιλιά του. Αν ο πυρετός συνεχίζεται με την ίδια ένταση, κάνουμε χλιαρό μπάνιο (~29,4-32°C) στο παιδί, για 10 με 20 λεπτά κάτω από το ντους. Το νερό δεν πρέπει να είναι ούτε ζεστό, οπότε να ανεβάσουμε τη θερμοκρασία, ούτε όμως και κρύο, οπότε να προκαλέσουμε ρίγος και να ανεβάσουμε και πάλι τη θερμοκρασία εξαντλώντας ακόμα περισσότερο το παιδί. Αν, παρά τα παραπάνω, ο πυρετός εξακολουθεί να είναι ψηλός (>40°C), γδύστε το παιδί και σκεπάστε τα πόδια του με μια βρεγμένη πετσέτα. Αποφύγετε να ξαναδώσετε αντιπυρετικό πριν να περάσουν τουλάχιστον 2-3 ώρες, και φυσικά σε καμία περίπτωση το ίδιο φάρμακο τόσο σύντομα.
Κορτιζόνη
Είναι μια ορμόνη η οποία υπάρχει φυσιολογικά στο σώμα μας (παράγεται στα επινεφρίδια) και ανακουφίζει τη φλεγμονή. Ως φαρμακευτική ουσία μπορεί να σώσει ζωές, αρκεί να χρησιμοποιείται με μέτρο και πάντα μετά από συμβουλή του γιατρού. Η κορτιζόνη χορηγείται στα παιδιά για την αντιμετώπιση του άσθματος, για τα εκζέματα ή για τις διάφορες φλεγμονές (στομαχικές ή κυκλοφορικές). Τα κορτικοειδή (δηλαδή τα φάρμακα που την περιέχουν) είναι τα πιο αποτελεσματικά και ελεγμένα αντιφλεγμονώδη. Τα μοντέρνα κορτικοειδή, μάλιστα, επιδρούν μόνο στο σημείο όπου γίνεται επάλειψη (όταν χρησιμοποιούνται εξωτερικά) και δεν φτάνουν στο αίμα ώστε να δημιουργήσουν παρενέργειες. Παρ' όλα αυτά, η κορτιζόνη είναι καλό να δίνεται στα παιδιά μόνο σε ώρα ανάγκης, π.χ. σε πολύ βαρύ άσθμα ή όταν απορρυθμίζεται το ανοσοποιητικό σύστημα. Πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή, καθώς μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες αν χρησιμοποιηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε υψηλές δόσεις. Πέρα απ' όλα τα άλλα, η ουσία έχει κατηγορηθεί ότι σταματάει την ανάπτυξη του παιδιού κατά τη διάρκεια της θεραπείας (σε περίπτωση που η χρήση της είναι για πολλούς μήνες χωρίς διακοπή) Για τον περιορισμό των όποιων παρενεργειών συστήνεται υγιεινή διατροφή (κυρίως πολύ λιγότερο αλάτι και λιγότερα γλυκά), καθαρό περιβάλλον, καλές συνθήκες διαβίωσης και όχι έκθεση στον ήλιο.
Πότε χρειάζεται την αντιβίωση;
Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) μας πληροφορεί σχετικά:
Κοινό κρυολόγημα: Παρουσιάζεται συνήθως με συμπτώματα όπως συνάχι, κόπωση, πυρετός, πόνος στα κόκαλα και στους μυς. Δεν χρειάζεται αντιβιοτικά, παρόλο που κάποιες φορές μπορεί να διαρκέσει πάνω από δύο εβδομάδες.
Διάρροιες: Οι περισσότερες διάρροιες είναι ιογενείς, οπότε η αντιβίωση είναι άχρηστη. Ακόμα, όμως, κι οι διάρροιες που οφείλονται σε μικρόβιο, συνήθως αυτοθεραπεύονται, οπότε και πάλι δεν χρειάζονται αντιβιοτικό.
Βρογχίτιδες: Στα παιδιά οι περισσότερες από αυτές τις λοιμώξεις είναι ιογενείς, επομένως τα αντιβιοτικά δεν βοηθούν. Χρειάζεται όμως προσοχή στις περιπτώσεις που υπάρχει υποψία για πνευμονία, ή βήχας που διαρκεί πάνω από 10-14 μέρες.
Φαρυγγίτιδα-αμυγδαλίτιδα: Η κυνάγχη και η φαρυγγίτιδα τις περισσότερες φορές είναι ιογενείς. Αντιβίωση χρειάζεται μόνο στην περίπτωση που οφείλονται σε μικροβιακές λοιμώξεις, αλλά γι' αυτό θα αποφασίσει ο γιατρός που θα εξετάσει το παιδί.
Ωτίτιδα: Αν το παιδί είναι μικρότερο από δύο ετών, μπορεί ο γιατρός να χορηγήσει αντιβιοτικά. Σε μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να έχει ακριβή κλινική εικόνα για να αποφασίσει. Αντιβίωση χρειάζεται η βακτηριακή μόλυνση, που παρουσιάζει συμπτώματα όπως υγρό, πυρετό, έντονο πόνο και κοκκίνισμα του αυτιού. -
*** Πόσο νερό χρειάζεται ένα παιδί την ημέρα; :
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα μόνο το 65% των παιδιών καταναλώνει καθημερινά την επαρκή ποσότητα νερού που χρειάζεται ο οργανισμός του. Εσείς ξέρετε αν το δικό σας παιδί καταναλώνει όσο χρειάζεται;
* Η ποσότητα νερού που χρειάζεται ένα παιδί την ημέρα εξαρτάται από παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία και το βάρος του. Επιπλέον, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, η υγρασία, και το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας επηρεάζουν τις καθημερινές ανάγκες των παιδιών για νερό. Σύμφωνα πάντως με έρευνα της Βρετανικής Εταιρίας Παιδιατρικής Διαιτολογίας κατά τη διάρκεια της ημέρας τα παιδιά θα πρέπει να καταναλώνουν συνολικά 6-8 ποτήρια (μικρά ποτήρια για τα μικρά παιδιά και μεγαλύτερα ποτήρια για τα πιο μεγάλα παιδιά). Πέρα βέβαια από το νερό που καταναλώνεται στην καθαρή του μορφή, αρκετή ποσότητα νερού παίρνουν τα παιδιά από τις τροφές που καταναλώνουν. Ειδικά τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν νερό σε ποσότητα περίπου 90%.
Οι ευεργετικές ιδιότητες του νερού στα παιδιά
Το νερό δεν έχει θερμίδες, συνεπώς προτιμάται ανεπιφύλακτα η κατανάλωσή του έναντι κάποιων άλλων ποτών ή χυμών. Το νερό βοηθάει στη βιοσύνθεση διαφόρων χημικών ουσιών, διασπά τις πρωτεΐνες, διευκολύνει την πέψη και μειώνει τις τριβές μεταξύ των οργάνων. Το νερό διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος. Το νερό διευκολύνει τη λειτουργία του εντέρου, προκαλεί συχνή διούρηση και καθαρίζει τον οργανισμό του παιδιού από τις τοξίνες. Ένα καλά ενυδατωμένο παιδί είναι ένα υγιές παιδί, αφού όλοι ξέρουμε ότι η αφυδάτωση κουράζει τα παιδιά, τους δημιουργεί πονοκεφάλους και κακή διάθεση με αποτέλεσμα να μην καίνε την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται για μια δραστήρια και πιο υγιεινή ζωή.
Πόσο νερό χρειάζεται;
Ημερήσιες ανάγκες σε νερό για παιδιά
- Από 4-8 ετών: 1,3 λίτρα
- Από 9-13 ετών: 2, 1 λίτρα
- Από 14-18 ετών: 2, 3 λίτρα
Μπορεί οι παραπάνω ποσότητες να φαίνονται υπερβολικές, αλλά υπολογίστε ότι αναφέρονται στην συνολική ποσότητα νερού, που προέρχεται και από άλλα ροφήματα όπως χυμούς, από φρούτα, λαχανικά και άλλα τρόφιμα. Ιδιαίτερα τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό. Για παράδειγμα η ντομάτα έχει περιεκτικότητα 94% σε νερό και το αγγούρι σχεδόν 97% ! Πρακτικά, 6 - 8 ποτήρια νερό την ημέρα μαζί με 5 μερίδες φρούτα και λαχανικά καλύπτουν τις ανάγκες του παιδιού σε νερό. Προσοχή δώστε στην κατανάλωση νερού όταν το παιδί έχει έντονη φυσική δραστηριότητα. -
Οι ευεργετικές ιδιότητες του νερού στα παιδιά
Το νερό δεν έχει θερμίδες, συνεπώς προτιμάται ανεπιφύλακτα η κατανάλωσή του έναντι κάποιων άλλων ποτών ή χυμών. Το νερό βοηθάει στη βιοσύνθεση διαφόρων χημικών ουσιών, διασπά τις πρωτεΐνες, διευκολύνει την πέψη και μειώνει τις τριβές μεταξύ των οργάνων. Το νερό διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος. Το νερό διευκολύνει τη λειτουργία του εντέρου, προκαλεί συχνή διούρηση και καθαρίζει τον οργανισμό του παιδιού από τις τοξίνες. Ένα καλά ενυδατωμένο παιδί είναι ένα υγιές παιδί, αφού όλοι ξέρουμε ότι η αφυδάτωση κουράζει τα παιδιά, τους δημιουργεί πονοκεφάλους και κακή διάθεση με αποτέλεσμα να μην καίνε την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται για μια δραστήρια και πιο υγιεινή ζωή.
Πόσο νερό χρειάζεται;
Ημερήσιες ανάγκες σε νερό για παιδιά
- Από 4-8 ετών: 1,3 λίτρα
- Από 9-13 ετών: 2, 1 λίτρα
- Από 14-18 ετών: 2, 3 λίτρα
Μπορεί οι παραπάνω ποσότητες να φαίνονται υπερβολικές, αλλά υπολογίστε ότι αναφέρονται στην συνολική ποσότητα νερού, που προέρχεται και από άλλα ροφήματα όπως χυμούς, από φρούτα, λαχανικά και άλλα τρόφιμα. Ιδιαίτερα τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό. Για παράδειγμα η ντομάτα έχει περιεκτικότητα 94% σε νερό και το αγγούρι σχεδόν 97% ! Πρακτικά, 6 - 8 ποτήρια νερό την ημέρα μαζί με 5 μερίδες φρούτα και λαχανικά καλύπτουν τις ανάγκες του παιδιού σε νερό. Προσοχή δώστε στην κατανάλωση νερού όταν το παιδί έχει έντονη φυσική δραστηριότητα. -
*** Η γαστρεντερίτιδα της Άνοιξης :
Η γαστρεντερίτιδα είναι μια συχνή ίωση που γενικά αντιμετωπίζεται. Αλλά ιδιαίτερα την Άνοιξη γίνεται μια σοβαρή απειλητική ασθένεια.
* Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου οι πιο συχνές γαστρεντερίτιδες οφείλονται σε κοινούς ιούς. Όμως την άνοιξη ένας σοβαρός ιός που ονομάζεται ροταϊός απειλεί ιδιαίτερα τα βρέφη με έντονα συμπτώματα γαστρεντερίτιδας και εισαγωγής στο νοσοκομείο.
Στην Ελλάδα τα τελευταία 7 χρόνια νοσηλεύονται ετησίως περίπου 2.000 παιδιά με γαστρεντερίτιδα κάθε αιτιολογίας και απ' αυτά τα 500 περίπου έχουν προσβληθεί από τον ροταϊό. Δηλαδή περίπου 1 στα 2 παιδιά κάτω των 5 ετών που εμφανίζουν οξεία γαστρεντερίτιδα ευθύνεται ο ροταϊός ενώ τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν πιο σοβαρά.
Ένα απλό περιστατικό γαστρεντερίτιδας που θα εκδηλωθεί με ελαφρύ πόνο στην κοιλιά και διάρροια, συνήθως μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη διατροφή χωρίς να χρειαστεί κάποια ειδική θεραπεία. Όμως αν η γαστρεντερίτιδα προέρχεται από τον ροταϊό μπορεί να γίνει επικίνδυνη στις μικρές ηλικίες.
Τι προκαλεί ο ροταϊός;
Ο ροταϊός ο οποίος προκαλεί στα βρέφη και στα νήπια έντονη διάρροια, εμετούς, πυρετό και αφυδάτωση είναι ιδιαίτερα μολυσματικός και ευθύνεται για την συγκριτική πλειοψηφία των περιστατικών γαστρεντερίτιδας σε βρέφη και νήπια σε ποσοστό 98% ενώ μπορεί να επιβιώσει για μέρες σε επιφάνειες και σε πόσιμο νερό ή για εβδομάδες στο νερό των κολυμβητηρίων (πισίνες).
Πως μεταδίδεται; Συνήθως μεταδίδεται με την στενή επαφή, με μολυσμένα πρόσωπα, με την τροφή, το νερό, τα παιδικά παιχνίδια. Επίσης μέσω των κοπράνων, το σάλιο, τα σταγονίδια από βήχα, ή το φτάρνισμα.
Πότε να καλέσω τον παιδίατρο;
1. Αν το παιδί κάνει εμετούς το τελευταίο 24ωρο.
2. Δεν έχει ουρήσει για 6 έως 8 ώρες.
3. Παρουσιάζει έντονη διάρροια ή αίμα στα κόπρανα.
4. Έχει ξηρό στόμα χωρίς σάλια.
5. Κλαίει χωρίς να βγάζει δάκρυα.
7. Δεν αντιδρά σε ερεθίσματα, όπως να χαμογελάει σε αγαπημένα πρόσωπα ή στο άκουσμα της φωνής της μητέρας του. -
Στην Ελλάδα τα τελευταία 7 χρόνια νοσηλεύονται ετησίως περίπου 2.000 παιδιά με γαστρεντερίτιδα κάθε αιτιολογίας και απ' αυτά τα 500 περίπου έχουν προσβληθεί από τον ροταϊό. Δηλαδή περίπου 1 στα 2 παιδιά κάτω των 5 ετών που εμφανίζουν οξεία γαστρεντερίτιδα ευθύνεται ο ροταϊός ενώ τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν πιο σοβαρά.
Ένα απλό περιστατικό γαστρεντερίτιδας που θα εκδηλωθεί με ελαφρύ πόνο στην κοιλιά και διάρροια, συνήθως μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη διατροφή χωρίς να χρειαστεί κάποια ειδική θεραπεία. Όμως αν η γαστρεντερίτιδα προέρχεται από τον ροταϊό μπορεί να γίνει επικίνδυνη στις μικρές ηλικίες.
Τι προκαλεί ο ροταϊός;
Ο ροταϊός ο οποίος προκαλεί στα βρέφη και στα νήπια έντονη διάρροια, εμετούς, πυρετό και αφυδάτωση είναι ιδιαίτερα μολυσματικός και ευθύνεται για την συγκριτική πλειοψηφία των περιστατικών γαστρεντερίτιδας σε βρέφη και νήπια σε ποσοστό 98% ενώ μπορεί να επιβιώσει για μέρες σε επιφάνειες και σε πόσιμο νερό ή για εβδομάδες στο νερό των κολυμβητηρίων (πισίνες).
Πως μεταδίδεται; Συνήθως μεταδίδεται με την στενή επαφή, με μολυσμένα πρόσωπα, με την τροφή, το νερό, τα παιδικά παιχνίδια. Επίσης μέσω των κοπράνων, το σάλιο, τα σταγονίδια από βήχα, ή το φτάρνισμα.
Πότε να καλέσω τον παιδίατρο;
1. Αν το παιδί κάνει εμετούς το τελευταίο 24ωρο.
2. Δεν έχει ουρήσει για 6 έως 8 ώρες.
3. Παρουσιάζει έντονη διάρροια ή αίμα στα κόπρανα.
4. Έχει ξηρό στόμα χωρίς σάλια.
5. Κλαίει χωρίς να βγάζει δάκρυα.
7. Δεν αντιδρά σε ερεθίσματα, όπως να χαμογελάει σε αγαπημένα πρόσωπα ή στο άκουσμα της φωνής της μητέρας του. -
*** Χωρίς ωοθήκες :
Μια γυναίκα χωρίς ωοθήκες μπορεί να μείνει έγκυος;Οι ωοθήκες παράγουν ωάρια, τα οποία είναι απαραίτητα για την γονιμοποίηση. Αν σε μία γυναίκα, δεν υπάρχουν ωοθήκες, είτε γιατί αυτές έχουν αφαιρεθεί είτε γιατί δεν είναι λειτουργικές (π.χ. εμμηνόπαυση), τότε ο μόνος τρόπος να μείνει αυτή η γυναίκα έγκυος είναι με εξωσωματική γονιμοποίηση με χρησιμοποίηση φυσικά «δανεικών» ωαρίων.
Αφού ληφθούν τα ωάρια της δότριας ωαρίων με ωοληψία, έν συνεχεία ακολουθεί η γονιμοποίησή τους στο εργαστήριο και στη συνέχεια τα έμβρυα που προκύπτουν μεταφέρονται στην λήπτρια, το ενδομήτριο της οποίας έχει ενεργοποιηθεί ορμονικά με ορμόνες που θα λάβει για το λόγο αυτό περίπου 15 ημέρες πριν την εμβρυομεταφορά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η γυναίκα που δεν έχει ωοθήκες ή έχει μη λειτουργικές ωοθήκες, μπορεί να φέρει εις πέρας την κύηση που αναφέραμε χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα, αρκεί η κύηση αυτή να υποστηριχθεί για αρκετές εβδομάδες με εξωγενή λήψη ορμονών.
Σπύρος Α. Βλάχος Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Αφού ληφθούν τα ωάρια της δότριας ωαρίων με ωοληψία, έν συνεχεία ακολουθεί η γονιμοποίησή τους στο εργαστήριο και στη συνέχεια τα έμβρυα που προκύπτουν μεταφέρονται στην λήπτρια, το ενδομήτριο της οποίας έχει ενεργοποιηθεί ορμονικά με ορμόνες που θα λάβει για το λόγο αυτό περίπου 15 ημέρες πριν την εμβρυομεταφορά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η γυναίκα που δεν έχει ωοθήκες ή έχει μη λειτουργικές ωοθήκες, μπορεί να φέρει εις πέρας την κύηση που αναφέραμε χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα, αρκεί η κύηση αυτή να υποστηριχθεί για αρκετές εβδομάδες με εξωγενή λήψη ορμονών.
Σπύρος Α. Βλάχος Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
*** Τα 10 βασικά λάθη που κάνουμε στην διατροφή των παιδιών μας :
Περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά, είναι τα βασικά και ποιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι γονείς και «σαμποτάρουν» άθελα τους την υγεία των παιδιών τους. 1. Υποχρεώνουμε το παιδί να αδειάσει το πιάτο του
Τα υγιή παιδιά τρώνε όταν πεινάνε και σταματάνε όταν χορταίνουν. Γι’ αυτό και είναι λάθος να τους υποδεικνύουμε πόσο θα φάνε. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να τους μάθουμε να λειτουργούν με βάση τη πείνα τους και τον κορεσμό τους. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά όλων των ηλικιών τρώνε περισσότερο όταν τους σερβίρονται μεγάλες μερίδες. Τι να κάνετε: Μην ενθαρρύνετε το παιδί "να αδειάζει" το πιάτο του. Βάλτε στο παιδί σας μικρές προς μέτριες μερίδες (με εξαίρεση τα λαχανικά)
2. Χρησιμοποιούμε τα γλυκά ως επιβράβευση Το να πείσουμε το παιδί μας να φάει όσπρια ή λαχανικά μπορεί να γίνει πολύ κουραστικό κι οι γονείς πολλές φορές ακολουθούν το δρόμο της «εξαγοράς». Δυστυχώς αυτή η τακτική μαθαίνει στα παιδιά μας ότι οι φακές ή το μπρόκολο αποτελούν υποχρέωση ενώ το γλυκό είναι βραβείο. Γι’ αυτό αποφύγετε να συνδέετε το γλυκό με τ’ άλλα φαγητά και μην το παρουσιάζετε σαν το θησαυρό στο τέλος του λαβυρίνθου.
3. Απαγορεύουμε εντελώς τα γλυκά
Αυτή είναι μια ακραία και λανθασμένη τακτική. Μελέτες δείχνουν πως όταν απαγορεύουμε στα παιδιά την κατανάλωση των γλυκών, τότε αυξάνεται η επιθυμία τους γι αυτά κι είναι πολύ πιθανόν να τα καταναλώσουν χωρίς μέτρο όταν τα βρουν μπροστά τους. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε τα επιδόρπια να μην ξεπερνούν τις 150 Kcal (2 μπισκότα, 1 απλό παγωτό). Επιλέξτε γλυκά με βάση το γάλα και τα φρούτα.
4. Προσφέρουμε συχνά γεύματα
Οι γονείς προσφέρουν συνεχώς φαγητό στα παιδιά την ώρα του διαβάσματος ή του παιχνιδιού με την δικαιολογία ότι χρειάζονται ενέργεια. Όμως το διαρκές τσιμπολόγημα μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στην αδιαφορία σχετικά με το γεύμα ή το δείπνο και δύσκολα θα δοκιμάσουν νέες τροφές (π.χ. λαχανικά) που προσφέρονται στο κυρίως γεύμα. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε να υπάρχει ένας σταθερός αριθμός γευμάτων. 3 κυρίως γεύματα και 2-3 σνακ . Επίσης προσπαθήστε ώστε το ένα γεύμα από το άλλο να μην γίνεται σε διάστημα μικρότερο των δυο ωρών.
5. Ενθαρρύνουμε την υπερβολική κατανάλωση ροφημάτων
Σύμφωνα με έρευνα του ιατρικού περιοδικό Pediatrics τα παιδιά σήμερα λαμβάνουν το 10-15% της ημερήσιας ενεργειακής τους πρόσληψης από ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη (όπως αναψυκτικά, ενεργειακά ροφήματα και φρουτοποτά). Τα τελευταία 10 χρόνια, η μέση ημερήσια θερμιδική κατανάλωση από αυτά τα ροφήματα αυξήθηκε από 242 θερμίδες σε 270 θερμίδες και συνεχίζει να αυξάνεται. Τα περισσότερα από αυτά τα ποτά μας δίνουν άδειες θερμίδες, δηλαδή μας δίνουν θερμίδες χωρίς να μας προσφέρουν άλλα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον τα ροφήματα αυτά, εκτός της μεγάλης τους θερμιδικής πυκνότητας, δεν υποκινούν τους ίδιους μηχανισμούς που επιφέρουν τον κορεσμό όπως η στέρεα τροφή. Με λίγα λόγια τα παιδιά σας παίρνουν άδειες θερμίδες, οι οποίες οδηγούν σε αύξηση βάρους.
6. Δίνουμε γάλα πριν πέσει για ύπνο
Το γάλα αποτελεί από μόνο του ένα πλήρες γεύμα (περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά, εκτός από βιταμίνη C και σίδηρο), ιδίως για τα παιδιά, και είναι απαραίτητο για την ανάπτυξή τους. Aν λοιπόν το παιδί έχει πιει 1-2 ποτήρια στη διάρκεια της ημέρας, είναι λάθος να το πιέσουμε να πιει κι άλλο μετά το βραδινό φαγητό. Tο γάλα μαζί με ένα «γλυκό» ψωμί είναι ιδανικός συνδυασμός για το πρωινό ή το απογευματινό του.
7. Καμουφλάρουμε το γάλα για να το πιει
Συχνά προκειμένου τα παιδιά να πιουν το γάλα τους, προσθέτουμε κακάο ή το σερβίρουμε με σοκολατούχα δημητριακά. Όμως το κακάο δεν αφήνει ένα μέρος του ασβεστίου του γάλακτος να απορροφηθεί. Μια εναλλακτική λύση είναι να του προσφέρουμε το απαιτούμενο ασβέστιο με ένα γιαούρτι, ένα μικρό κομμάτι φέτα ή γραβιέρα.
8. Δίνουμε φρούτο μετά το φαγητό
Άλλο ένα διατροφικό λάθος που κάνουμε, το οποίο στερεί από τον οργανισμό του παιδιού τα θρεπτικά συστατικά του φρούτου. Αυτό συμβαίνει γιατί το φρούτο, ως εύπεπτο τρόφιμο, θα αποβληθεί με τα ούρα και τα κόπρανα, προτού προλάβει ο οργανισμός να πάρει τις βιταμίνες του, αφού έχει πρώτα να ασχοληθεί με τα πιο «δύσκολα»: τις πρωτεΐνες και το άμυλο από το φαγητό. Άρα το μόνο που κερδίζει το παιδί με το φρούτο μετά το φαγητό είναι 4 κουταλιές ζάχαρη χωρίς τις βιταμίνες.
9. Απαγορεύουμε το νερό πριν το φαγητό
Το νερό «ξεπλένει» κατά κάποιο τρόπο το πεπτικό σύστημα, άρα είναι λάθος να εμποδίζουμε το παιδί να πιει μήπως και του κοπεί η όρεξη. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις πρέπει να «πιέζουμε» το παιδί να πίνει νερό, αφού δεν έχει ακόμη πλήρως ανεπτυγμένο το μηχανισμό ρύθμισης της θερμοκρασίας και ξεχνάει να πίνει νερό.
10. Αντικαθιστούμε τα φρούτα και τα λαχανικά με βιταμίνες
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα παιδιά δεν χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών, εκτός κι αν ο παιδίατρος τις συστήσει. Αν το παιδί δεν τρώει τις τροφές που πρέπει, ας προσπαθήσουμε να τις κρύψουμε έξυπνα, μέσα σε σούπες, σάντουιτς ή χυμούς.
Τα υγιή παιδιά τρώνε όταν πεινάνε και σταματάνε όταν χορταίνουν. Γι’ αυτό και είναι λάθος να τους υποδεικνύουμε πόσο θα φάνε. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να τους μάθουμε να λειτουργούν με βάση τη πείνα τους και τον κορεσμό τους. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά όλων των ηλικιών τρώνε περισσότερο όταν τους σερβίρονται μεγάλες μερίδες. Τι να κάνετε: Μην ενθαρρύνετε το παιδί "να αδειάζει" το πιάτο του. Βάλτε στο παιδί σας μικρές προς μέτριες μερίδες (με εξαίρεση τα λαχανικά)
2. Χρησιμοποιούμε τα γλυκά ως επιβράβευση Το να πείσουμε το παιδί μας να φάει όσπρια ή λαχανικά μπορεί να γίνει πολύ κουραστικό κι οι γονείς πολλές φορές ακολουθούν το δρόμο της «εξαγοράς». Δυστυχώς αυτή η τακτική μαθαίνει στα παιδιά μας ότι οι φακές ή το μπρόκολο αποτελούν υποχρέωση ενώ το γλυκό είναι βραβείο. Γι’ αυτό αποφύγετε να συνδέετε το γλυκό με τ’ άλλα φαγητά και μην το παρουσιάζετε σαν το θησαυρό στο τέλος του λαβυρίνθου.
3. Απαγορεύουμε εντελώς τα γλυκά
Αυτή είναι μια ακραία και λανθασμένη τακτική. Μελέτες δείχνουν πως όταν απαγορεύουμε στα παιδιά την κατανάλωση των γλυκών, τότε αυξάνεται η επιθυμία τους γι αυτά κι είναι πολύ πιθανόν να τα καταναλώσουν χωρίς μέτρο όταν τα βρουν μπροστά τους. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε τα επιδόρπια να μην ξεπερνούν τις 150 Kcal (2 μπισκότα, 1 απλό παγωτό). Επιλέξτε γλυκά με βάση το γάλα και τα φρούτα.
4. Προσφέρουμε συχνά γεύματα
Οι γονείς προσφέρουν συνεχώς φαγητό στα παιδιά την ώρα του διαβάσματος ή του παιχνιδιού με την δικαιολογία ότι χρειάζονται ενέργεια. Όμως το διαρκές τσιμπολόγημα μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στην αδιαφορία σχετικά με το γεύμα ή το δείπνο και δύσκολα θα δοκιμάσουν νέες τροφές (π.χ. λαχανικά) που προσφέρονται στο κυρίως γεύμα. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε να υπάρχει ένας σταθερός αριθμός γευμάτων. 3 κυρίως γεύματα και 2-3 σνακ . Επίσης προσπαθήστε ώστε το ένα γεύμα από το άλλο να μην γίνεται σε διάστημα μικρότερο των δυο ωρών.
5. Ενθαρρύνουμε την υπερβολική κατανάλωση ροφημάτων
Σύμφωνα με έρευνα του ιατρικού περιοδικό Pediatrics τα παιδιά σήμερα λαμβάνουν το 10-15% της ημερήσιας ενεργειακής τους πρόσληψης από ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη (όπως αναψυκτικά, ενεργειακά ροφήματα και φρουτοποτά). Τα τελευταία 10 χρόνια, η μέση ημερήσια θερμιδική κατανάλωση από αυτά τα ροφήματα αυξήθηκε από 242 θερμίδες σε 270 θερμίδες και συνεχίζει να αυξάνεται. Τα περισσότερα από αυτά τα ποτά μας δίνουν άδειες θερμίδες, δηλαδή μας δίνουν θερμίδες χωρίς να μας προσφέρουν άλλα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον τα ροφήματα αυτά, εκτός της μεγάλης τους θερμιδικής πυκνότητας, δεν υποκινούν τους ίδιους μηχανισμούς που επιφέρουν τον κορεσμό όπως η στέρεα τροφή. Με λίγα λόγια τα παιδιά σας παίρνουν άδειες θερμίδες, οι οποίες οδηγούν σε αύξηση βάρους.
6. Δίνουμε γάλα πριν πέσει για ύπνο
Το γάλα αποτελεί από μόνο του ένα πλήρες γεύμα (περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά, εκτός από βιταμίνη C και σίδηρο), ιδίως για τα παιδιά, και είναι απαραίτητο για την ανάπτυξή τους. Aν λοιπόν το παιδί έχει πιει 1-2 ποτήρια στη διάρκεια της ημέρας, είναι λάθος να το πιέσουμε να πιει κι άλλο μετά το βραδινό φαγητό. Tο γάλα μαζί με ένα «γλυκό» ψωμί είναι ιδανικός συνδυασμός για το πρωινό ή το απογευματινό του.
7. Καμουφλάρουμε το γάλα για να το πιει
Συχνά προκειμένου τα παιδιά να πιουν το γάλα τους, προσθέτουμε κακάο ή το σερβίρουμε με σοκολατούχα δημητριακά. Όμως το κακάο δεν αφήνει ένα μέρος του ασβεστίου του γάλακτος να απορροφηθεί. Μια εναλλακτική λύση είναι να του προσφέρουμε το απαιτούμενο ασβέστιο με ένα γιαούρτι, ένα μικρό κομμάτι φέτα ή γραβιέρα.
8. Δίνουμε φρούτο μετά το φαγητό
Άλλο ένα διατροφικό λάθος που κάνουμε, το οποίο στερεί από τον οργανισμό του παιδιού τα θρεπτικά συστατικά του φρούτου. Αυτό συμβαίνει γιατί το φρούτο, ως εύπεπτο τρόφιμο, θα αποβληθεί με τα ούρα και τα κόπρανα, προτού προλάβει ο οργανισμός να πάρει τις βιταμίνες του, αφού έχει πρώτα να ασχοληθεί με τα πιο «δύσκολα»: τις πρωτεΐνες και το άμυλο από το φαγητό. Άρα το μόνο που κερδίζει το παιδί με το φρούτο μετά το φαγητό είναι 4 κουταλιές ζάχαρη χωρίς τις βιταμίνες.
9. Απαγορεύουμε το νερό πριν το φαγητό
Το νερό «ξεπλένει» κατά κάποιο τρόπο το πεπτικό σύστημα, άρα είναι λάθος να εμποδίζουμε το παιδί να πιει μήπως και του κοπεί η όρεξη. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις πρέπει να «πιέζουμε» το παιδί να πίνει νερό, αφού δεν έχει ακόμη πλήρως ανεπτυγμένο το μηχανισμό ρύθμισης της θερμοκρασίας και ξεχνάει να πίνει νερό.
10. Αντικαθιστούμε τα φρούτα και τα λαχανικά με βιταμίνες
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα παιδιά δεν χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών, εκτός κι αν ο παιδίατρος τις συστήσει. Αν το παιδί δεν τρώει τις τροφές που πρέπει, ας προσπαθήσουμε να τις κρύψουμε έξυπνα, μέσα σε σούπες, σάντουιτς ή χυμούς.
*** 10 απλοί τρόποι για να φάει λαχανικά :
Αποφεύγει οτιδήποτε πράσινο, ή κόκκινο στο πιάτο του; Κι όμως υπάρχουν τρόποι για ν’ αγαπήσει τα λαχανικά.
Τα λαχανικά είναι τα συνηθέστερα τρόφιμα που αποφεύγουν τα παιδιά, επειδή όμως είναι μία πολύ σημαντική ομάδα τροφών, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουμε τα παιδιά να τα αποφεύγουν εντελώς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι εννοούμε όμως με τον όρο λαχανικά; Αυτή η ομάδα δεν περιορίζεται στο σπανάκι και το μαρούλι, όπως φαίνεται να πιστεύουν τα περισσότερα παιδιά. Υπάρχει, ευτυχώς, πολύ μεγάλη ποικιλία όπως κολοκυθάκια, μελιτζάνες, αρακάς, αγγούρι, ντομάτες, κρεμμυδάκια, φασολάκια, καρότα, κουνουπίδι, μπρόκολο αλλά και χόρτα! Τα λαχανικά είναι πλούσια σε υδατοδιαλυτές βιταμίνες όπως η C και το φυλλικό οξύ, βιταμίνη Α, κάλιο, μαγνήσιο και φυσικά σε φυτικές ίνες. Περίπου 3 μερίδες λαχανικών την ημέρα είναι ικανές να καλύψουν τις ανάγκες μας στα παραπάνω θρεπτικά συστατικά, στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής. Μια μερίδα λαχανικών στη διαιτολόγια, ισοδυναμεί με 1 φλιτζάνι ωμά ή ½ φλιτζάνι βρασμένα λαχανικά. Γι' αυτό αξίζει να τα πείσουμε να μάθουν να τρώνε λαχανικά.
1. Δείξτε υπομονή και επιμονή. Σύμφωνα με τους παιδοψυχολόγους, για να πείσουμε ένα παιδί να δοκιμάσει μια τροφή θα πρέπει να του την προτείνουμε πολλές φορές (10-15 φορές). Βάζετε λοιπόν καθημερινά ένα πιάτο με λαχανικά στο τραπέζι και να είστε σίγουρες πως κάποια στιγμή θα το δοκιμάσει.
2. Ένα βήμα την φορά. Αν ένα παιδί πρόκειται να δοκιμάσει για πρώτη φορά 2 ή 3 διαφορετικά λαχανικά, μην τα σερβίρετε στο ίδιο γεύμα ή στην ίδια σαλάτα. Υπάρχει περίπτωση ακόμα και αν του αρέσει μια γεύση, να την απορρίψει μαζί με τα υπόλοιπα που δεν θα του αρέσουν.
3. Μαζί για ψώνια. Πηγαίνετε μαζί με το παιδί σας στη λαϊκή, στο μανάβικο της γειτονιάς ή στο super market. Εξηγήστε του το όνομα του κάθε λαχανικού, ποιο μέρος του καταναλώνουμε και με ποιο τρόπο (ωμό, βραστό).
5. Σερβίρετε τα λαχανικά με απλό τρόπο. Στα παιδιά δεν αρέσουν τα πολύπλοκα πιάτα γι’ αυτό αποφύγετε τις πλούσιες σάλτσες στο μαγείρεμα των λαχανικών αλλά και την προσθήκη έντονων μυρωδικών. Δώστε τους την ευκαιρία να γευτούν το καθένα ξεχωριστά και νοστιμίστε τα μόνο με λίγο ελαιόλαδο ή και λεμόνι. Περιορίστε το κρεμμύδι και το σκόρδο, γιατί τα περισσότερα παιδιά φοβούνται την καυτερή τους γεύση και δεν δοκιμάζουν οτιδήποτε τα περιβάλλει.
6. Σερβίρετε τα σαν σνακ. κόψτε λωρίδες καρότου, πιπεριάς αγγουριού και σερβίρετε με μια υγιεινή σος γιαουρτιού.
7. Πειραματιστείτε με συνταγές. Δεν τρώει τα φασολάκια κοκκινιστά; Δοκιμάστε να τα προσφέρετε σε μορφή σαλάτας. Δεν τρώει την ντομάτα; Προσθέστε την στα μπιφτέκια, προσθέστε τα πολτοποιημένα σε σούπες και σάλτσες ή σερβίρετέ τα ως πουρέ. Ανακατέψτε μικρά κομμάτια λαχανικών με ρύζι ή ζυμαρικά και τυρί.
8. Αφήστε το παιδί να επιλέξει «ποιο» λαχανικό θέλει και όχι «αν θέλει». Ρωτήστε το «θέλεις μπρόκολο ή μαρούλι;» και όχι «θέλεις σαλάτα με το γεύμα σου;».
9. Δώστε το καλό παράδειγμα. Αν το δικό σας γεύμα δεν περιλαμβάνει λαχανικά μαγειρεμένα ή ωμά, το παιδί σας πολύ δύσκολα θα επιλέξει να τα καταναλώσει.
10. Αποφύγετε να επιμένετε ή να τιμωρήσετε το παιδί, αν αρνείται να δοκιμάσει τη σαλάτα του. Αντίθετα, επιβραβεύστε το όταν καταναλώνει πλήρη γεύματα. Και προς Θεού, μην επιβραβεύετε την κατανάλωση των λαχανικών με ένα γλυκό ή ένα δώρο. Ο σκοπός δεν είναι να εξαγοράσετε τα παιδιά σας, αλλά να τα βοηθήσετε να αγαπήσουν αυτές τις υγιεινές τροφές!
1. Δείξτε υπομονή και επιμονή. Σύμφωνα με τους παιδοψυχολόγους, για να πείσουμε ένα παιδί να δοκιμάσει μια τροφή θα πρέπει να του την προτείνουμε πολλές φορές (10-15 φορές). Βάζετε λοιπόν καθημερινά ένα πιάτο με λαχανικά στο τραπέζι και να είστε σίγουρες πως κάποια στιγμή θα το δοκιμάσει.
2. Ένα βήμα την φορά. Αν ένα παιδί πρόκειται να δοκιμάσει για πρώτη φορά 2 ή 3 διαφορετικά λαχανικά, μην τα σερβίρετε στο ίδιο γεύμα ή στην ίδια σαλάτα. Υπάρχει περίπτωση ακόμα και αν του αρέσει μια γεύση, να την απορρίψει μαζί με τα υπόλοιπα που δεν θα του αρέσουν.
3. Μαζί για ψώνια. Πηγαίνετε μαζί με το παιδί σας στη λαϊκή, στο μανάβικο της γειτονιάς ή στο super market. Εξηγήστε του το όνομα του κάθε λαχανικού, ποιο μέρος του καταναλώνουμε και με ποιο τρόπο (ωμό, βραστό).
5. Σερβίρετε τα λαχανικά με απλό τρόπο. Στα παιδιά δεν αρέσουν τα πολύπλοκα πιάτα γι’ αυτό αποφύγετε τις πλούσιες σάλτσες στο μαγείρεμα των λαχανικών αλλά και την προσθήκη έντονων μυρωδικών. Δώστε τους την ευκαιρία να γευτούν το καθένα ξεχωριστά και νοστιμίστε τα μόνο με λίγο ελαιόλαδο ή και λεμόνι. Περιορίστε το κρεμμύδι και το σκόρδο, γιατί τα περισσότερα παιδιά φοβούνται την καυτερή τους γεύση και δεν δοκιμάζουν οτιδήποτε τα περιβάλλει.
6. Σερβίρετε τα σαν σνακ. κόψτε λωρίδες καρότου, πιπεριάς αγγουριού και σερβίρετε με μια υγιεινή σος γιαουρτιού.
7. Πειραματιστείτε με συνταγές. Δεν τρώει τα φασολάκια κοκκινιστά; Δοκιμάστε να τα προσφέρετε σε μορφή σαλάτας. Δεν τρώει την ντομάτα; Προσθέστε την στα μπιφτέκια, προσθέστε τα πολτοποιημένα σε σούπες και σάλτσες ή σερβίρετέ τα ως πουρέ. Ανακατέψτε μικρά κομμάτια λαχανικών με ρύζι ή ζυμαρικά και τυρί.
8. Αφήστε το παιδί να επιλέξει «ποιο» λαχανικό θέλει και όχι «αν θέλει». Ρωτήστε το «θέλεις μπρόκολο ή μαρούλι;» και όχι «θέλεις σαλάτα με το γεύμα σου;».
9. Δώστε το καλό παράδειγμα. Αν το δικό σας γεύμα δεν περιλαμβάνει λαχανικά μαγειρεμένα ή ωμά, το παιδί σας πολύ δύσκολα θα επιλέξει να τα καταναλώσει.
10. Αποφύγετε να επιμένετε ή να τιμωρήσετε το παιδί, αν αρνείται να δοκιμάσει τη σαλάτα του. Αντίθετα, επιβραβεύστε το όταν καταναλώνει πλήρη γεύματα. Και προς Θεού, μην επιβραβεύετε την κατανάλωση των λαχανικών με ένα γλυκό ή ένα δώρο. Ο σκοπός δεν είναι να εξαγοράσετε τα παιδιά σας, αλλά να τα βοηθήσετε να αγαπήσουν αυτές τις υγιεινές τροφές!
*** Το πρωινό αυξάνει την ευφυΐα των παιδιών :
Πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε παιδιά ηλικίας έξι ετών, μας επιβεβαιώνει την πολύτιμη συμβολή του πρωινού στην διατροφή τους.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια σε δείγμα 1269 παιδιών ηλικίας έξι ετών, τα παιδιά που έτρωγαν καθημερινά ένα σωστό πρωινό πέτυχαν υψηλότερα σκορ στα IQ tests! Σύμμφωνα με την ίδια έρευνα στις ηλικίες αυτές που η ανάπτυξη βρίσκεται στο φόρτε της, το σωστό καθημερινό πρωινό λειτουργεί σαν επαναφόρτιση του εγκεφάλου. Όταν μάλιστα γίνεται παρουσία της οικογένειας, όπου συνδυάζεται με συζήτηση και ευχάριστες στιγμές δίνει την δυνατότητα στα παιδιά να βελτιώσουν θεαματικά το λεξιλόγιο και τον τρόπο έκφρασής τους.
Επίσης οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η κατανάλωση πρωινού επηρεάζει τις διαδικασίες που σχετίζονται με τη μνήμη, καθώς και με τη διαχείριση πολύπλοκων πληροφοριών.
Από τι μπορεί να αποτελείται το σωστό πρωινό ενός παιδιού1 ποτήρι γάλα με δημητριακά, 1 φρούτο και 2 ολόκληρα καρύδια
1 ποτήρι γάλα, 1 φέτα ψωμί με 1 κ.γλ. βούτυρο και μέλι ή μαρμελάδα και 8 αμύγδαλα
1 ποτήρι γάλα και μια φέτα σπιτικό κέικ. Προτιμότερο είναι κάποιο κέικ με φρούτα ή μηλόπιτα
1 μικρό μπολ ρυζόγαλο με κανέλα και 1 φρούτο
1 ποτήρι γάλα και 1 μεγάλη φέτα σταφιδόψωμο
1 ποτήρι φρέσκο χυμό πορτοκάλι ,1 φέτα ψωμί με λίγο κίτρινο τυρί, 1 αυγό βραστό
1 ποτήρι γάλα και 4-5 κουλουράκια λαδιού
1 γιαούρτι με διάφορα κομμένα φρούτα εποχής και μέλι.
Το ψωμί είναι προτιμότερο να είναι ολικής άλεσης ή πολύσπορο.
Το γάλα και το γιαούρτι θα πρέπει να να είναι χαμηλότερο σε λιπαρά για παιδιά άνω των 2 ετών.
Οι ξηροί καρποί καλό είναι να καταναλώβνονται από παιδιά άνω των 5 ετών.
*** Βιταμίνες, η άμυνα του οργανισμού :
Επίσης οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η κατανάλωση πρωινού επηρεάζει τις διαδικασίες που σχετίζονται με τη μνήμη, καθώς και με τη διαχείριση πολύπλοκων πληροφοριών.
Από τι μπορεί να αποτελείται το σωστό πρωινό ενός παιδιού1 ποτήρι γάλα με δημητριακά, 1 φρούτο και 2 ολόκληρα καρύδια
1 ποτήρι γάλα, 1 φέτα ψωμί με 1 κ.γλ. βούτυρο και μέλι ή μαρμελάδα και 8 αμύγδαλα
1 ποτήρι γάλα και μια φέτα σπιτικό κέικ. Προτιμότερο είναι κάποιο κέικ με φρούτα ή μηλόπιτα
1 μικρό μπολ ρυζόγαλο με κανέλα και 1 φρούτο
1 ποτήρι γάλα και 1 μεγάλη φέτα σταφιδόψωμο
1 ποτήρι φρέσκο χυμό πορτοκάλι ,1 φέτα ψωμί με λίγο κίτρινο τυρί, 1 αυγό βραστό
1 ποτήρι γάλα και 4-5 κουλουράκια λαδιού
1 γιαούρτι με διάφορα κομμένα φρούτα εποχής και μέλι.
Το ψωμί είναι προτιμότερο να είναι ολικής άλεσης ή πολύσπορο.
Το γάλα και το γιαούρτι θα πρέπει να να είναι χαμηλότερο σε λιπαρά για παιδιά άνω των 2 ετών.
Οι ξηροί καρποί καλό είναι να καταναλώβνονται από παιδιά άνω των 5 ετών.
*** Βιταμίνες, η άμυνα του οργανισμού :
Α, Β, C, D, E και Κ. Tο «αλφάβητο» της υγείας για ένα γερό οργανισμό.Η λέξη βιταμίνη προέρχεται από τη λατινική λέξη "vita", που σημαίνει ζωή. Αυτό από μόνο του δηλώνει πόσο απαραίτητες είναι για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Οι βιταμίνες είναι οργανικές ουσίες, οι οποίες βρίσκονται στα τρόφιμα σε πολύ μικρές ποσότητες και τις περισσότερες οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει. Ρυθμίζουν το μεταβολισμό και βοηθούν τον οργανισμό να μετατρέψει τα λίπη και τους υδατάνθρακες σε ενέργεια. Ειδικά τα παιδιά, στα πρώτα χρόνια της ζωής τους –που είναι και τα πιο σημαντικά– πρέπει να λαμβάνουν καθημερινά με τη διατροφή τους όλες τις απαραίτητες βιταμίνες για τη θωράκιση της υγείας τους και τη σωστή τους ανάπτυξη. Οι βιταμίνες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: οι λιποδιαλυτές, που χρειάζονται έστω και μικρή παρουσία λίπους για να απορροφηθούν (στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι βιταμίνες A, D, E, K) και οι υδατοδιαλυτές που διαλύονται μέσα στο νερό (λ.χ. οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και η C.) Αλλά ας τις γνωρίσουμε καλύτερα:
Βιταμίνη Α
Ενισχύει την αύξηση των ιστών και βοηθά στη διαμόρφωσή τους, ενώ ακόμη διαρκεί η ανάπτυξη του παιδιού. Παράλληλα, προφυλάσσει την υγεία του δέρματος και των ματιών και των μαλλιών.
Πηγές: Καρότα, γλυκοπατάτες, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τόνος, συκώτι, ξερά βερίκοκα, γάλα, τυρί, αυγά, φρούτα και λαχανικά με κόκκινο, κίτρινο, πορτοκαλί χρώμα και βαθύ πράσινο
Βιταμίνη Β
Αυτή η ομάδα βιταμινών Β (Β1,Β2, Β3, Β5,Β6 και Β12) βοηθά στο σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, συμβάλλει στη υγεία του πεπτικού, του νευρικού, του μυοσκελετικού συστήματος ,του δέρματος, γενικά στην ανάπτυξη και βοηθά τον παιδικό οργανισμό να αξιοποιήσει τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, όπως είναι οι πρωτεΐνες ή οι υδατάνθρακες. Καθεμία βιταμίνη της ομάδας Β βοηθά το σώμα με διαφορετικό τρόπο. Η Β12 βρίσκεται κυρίως σε ζωικά τρόφιμα και είναι η μόνη που αποθηκεύεται στο ήπαρ. Η έλλειψή της προκαλεί αναιμία.
Πηγές: Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αβοκάντο, φασόλια, ρεβίθια, καρύδια, σπόροι, δημητριακά ολικής αλέσεως, ρύζι, μπανάνες, δαμάσκηνα, γάλα, αυγά, τυρί, ψάρι, κρέας, συκώτι.
Βιταμίνη C
Συντελεί στη μεγαλύτερη και καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου. Βοηθά στο σχηματισμό του συνδετικού ιστού, γι' αυτό και παίζει ευεργετικό ρόλο στην επούλωση των τραυμάτων και στη γρήγορη αποκατάσταση του οργανισμού έπειτα από ατυχήματα. Έχει αντιοξειδωτική δράση και ενισχύει την άμυνα του παιδικού οργανισμού.
Πηγές: Μπρόκολο, ντομάτες, κόκκινες και πράσινες πιπεριές, εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, φράουλες.
Βιταμίνη D
Απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, συμβάλλει στη υγεία της καρδιάς και του νευρικού συστήματος. Ευνοεί τον σχηματισμό οστών και δοντιών.
Πηγές: λιπαρά ψάρια, αυγά, γάλα, τυρί, γιαούρτι και ο ήλιος. Για την σύνθεση της βιταμίνης D είναι απαραίτητη η έκθεση στον ήλιο τουλάχιστον για 10 λεπτά ανά μέρα.
Βιταμίνη Ε
Εξαιρετικό αντιοξειδωτικό που προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων από τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες και βοηθά στην προστασία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Πηγές: γενικά φυτικά έλαια, δημητριακά, ηλιόσποροι, αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καρότα, ντομάτες, αβοκάντο, ροδάκινα, συκώτι, κρέας.
Βιταμίνη Κ
Είναι σημαντική για την πήξη του αίματος. Συντίθεται και στο παχύ έντερο.
Πηγές: Μπρόκολο, αυγό, πράσινα λαχανικά, φρούτα
Ασβέστιο
Είναι ένα μέταλλο ζωτικής σημασίας για τα παιδιά. Παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη δημιουργία γερών και υγιών οστών και γι' αυτό είναι απολύτως απαραίτητο στον παιδικό οργανισμό που αναπτύσσεται. Το ασβέστιο απορροφάται σωστά μόνο όταν υπάρχει αρκετή ποσότητα βιταμίνης D στο σώμα.
Πηγές: Γάλα και γαλακτοκομικά, τόφου (πολτός σόγιας), ξερά φρούτα, καρύδια, σπόροι, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ψάρια όπως π.χ σαρδέλες.
Σίδηρος
Απαραίτητος για το σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα.
Πηγές: Οι ζωικές πηγές είναι καλύτερες από τις φυτικές. Κυρίως εντόσθια και κόκκινο κρέας. Άλλες πηγές είναι το κοτόπουλο, δημητριακά ολικής αλέσεως, σπανάκι, μπρόκολο, φασόλια, φακές, αυγά και πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Απαραίτητο για να αυξηθεί η απορρόφησή του στις φυτικές πηγές σιδήρου είναι η συγχορήγηση και βιταμίνης C (π.χ σπανάκι με λεμόνι).
Ωμέγα 3
Έρευνες συνδέουν τα ωμέγα-3 με τη λειτουργία των ματιών. Τα «καλά» αυτά λίπη βοηθούν στη μετάδοση μηνυμάτων μέσα στον εγκέφαλο, βοηθούν στην καλή λειτουργία της καρδιάς κ.α.
Πηγές: Λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος και το σκουμπρί, οι σαρδέλες. Μικρότερες ποσότητες στα πράσινα λαχανικά, στα κοινά καρύδια και στα καρύδια Βραζιλίας, και στο λινέλαιο, τρόφιμα σόγιας, εμπλουτισμένα αυγά, στο γάλα, φασόλια.
Δεν μ’ αρέσει αυτό!
Όλα τα παιδιά περνούν την φάση της άρνησης ορισμένων τροφών, ακόμα κι αυτές που μέχρι χτες τις έτρωγαν με ευχαρίστηση και χωρίς πολλές κουβέντες. Γιατί; Η απάντησή είναι απλή: μεγαλώνουν. Και ενώ στα πρώτα χρόνια της νηπιακή ηλικίας αντιλαμβάνονται το φαγητό σαν μία από τις πολλές φροντίδες της ημέρας, χωρίς να προσέχουν ιδιαίτερα «τι» τρώνε, σιγά –σιγά, καθώς μεγαλώνουν, επιλέγουν, κριτικάρουν, αντιδρούν στις επιλογές σας. Τα λαχανικά και το ψάρι μπαίνουν πρώτα στη «μαύρη λίστα» των παιδιών, τα οποία, για τα δικά τους γούστα, δεν είναι καθόλου νόστιμα και ελκυστικά. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι να εφαρμόσουμε ορισμένες έξυπνες στρατηγικές που μπορούν να κάμψουν την άρνηση και να πείσουν τον μικρό επαναστάτη ότι όλες οι τροφές είναι όχι μόνο θρεπτικές αλλά και νόστιμες.
Έξυπνα τρυκ
Δώστε χρώμα στο πιάτο του
Συνήθως στα παιδιά αρέσουν τα φαγητά με έντονα χρώματα, οπότε φροντίστε το πιάτο του να είναι πολύχρωμο και να έχει ποικιλία π.χ. ρύζι με χρωματιστές πιπεριές, καλαμπόκι και αρακά. Αν το παιδί σας δεν τρώει τα λαχανικά, μην τα χρησιμοποιείτε ολόκληρα. Μία έξυπνη ιδέα είναι να «κρύβετε» τα λαχανικά μέσα σε άλλα φαγητά: στους κεφτέδες, στα μπιφτέκια, στη σάλτσα για τα μακαρόνια, στην ομελέτα, στον πουρέ (πατάτες και καρότα, πατάτες και κολοκυθάκια). Δοκιμάστε επίσης να σερβίρετε ωμά λαχανικά κομμένα σε μπαστουνάκια με ένα ντιπ γιαουρτιού ή να κάνετε τα λαχανικά πιο ελκυστικά χρησιμοποιώντας έναν κόφτη ζύμης για να τους δώσετε διάφορα σχήματα. Στην ανάγκη, προσθέστε λίγα λαχανικά στο νερό στο οποίο βράζετε τα μακαρόνια του ώστε να απορροφήσουν τις πολύτιμες ουσίες του.
Ανάμεικτες σαλάτες
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές, ανάλογα με τα γούστα του παιδιού. Το μυστικό είναι να παραμείνετε σε μια βασική γεύση (τόνο ή κυβάκια τυριού ή κοτόπουλο) η οποία θα λειτουργήσει ως δέλεαρ για να «ανακαλυφθούν» και τα λαχανικά (ντοματάκια, καρότα, φασολάκια, σπανάκι, μαρούλι).
Λαχανικά σε σάντουιτς
Μια εξαιρετική ιδέα, ιδανική για κολατσιό. Σημασία έχει το ψωμάκι να είναι μικρό και μαλακό και μέσα, εκτός από το συνηθισμένο ζαμπόν και τυρί, να έχει ένα τραγανό φύλλο μαρούλι ή μια ροδέλα ντομάτας, ή μερικά μπαστουνάκια πιπεριάς, που θα δώσουν μια επιπλέον γεύση στο κολατσιό του.
Φρέσκοι χυμοί
Φτιάξτε τους φρέσκους χυμούς, μέσα στους οποίους θα προσθέτετε κάθε φορά και ένα διαφορετικό λαχανικό. Παραδείγματος χάρη, χυμός πορτοκαλιού με καρότο ή χυμός μήλου με ντομάτα.
Δεν πίνει το γάλα
Αν δεν του αρέσει το γάλα, δοκιμάστε μιλκ-σέικ με φρούτα ή κακάο για ένα υγιεινό σνακ.
Δεν τρώει το ψάρι
Όσο για το ψάρι, θυμηθείτε ότι ο τόνος σε αλοιφή μπορεί να θυμίζει στη γεύση περισσότερο τυρί κρέμα παρά τόνο, οπότε μπορείτε να λύσετε και αυτό το πρόβλημα. Επιπλέον δοκιμάστε το σε μορφή κροκέτας (τα παιδιά λατρεύουν τις κροκέτες) ακόμα και σε σουβλάκι.
Δώστε το καλό παράδειγμα
Πως θα φάνε τα παιδιά σας λαχανικά, όσπρια και ψάρι αν δεν βλέπουν εσάς να τα τρώτε με ευχαρίστηση; Εάν λοιπόν κάθεστε στο τραπέζι όλοι μαζί και βλέπουν εσάς να ευχαριστιέστε μια ποικιλία φαγητών, θα θελήσουν και αυτά να δοκιμάσουν. Μην ξεχνάτε να τρώτε με ηρεμία, μασώντας αργά και καλά ώστε να δώσετε κι εκεί το καλό παράδειγμα.
Ζητήστε τη συμμετοχή του
Εάν τα παιδιά βοηθήσουν με κάποιο τρόπο στην προετοιμασία του γεύματος, είτε στα ψώνια, είτε στο μαγείρεμα, είτε στο στρώσιμο του τραπεζιού, αυτό σίγουρα θα αυξήσει την κινητοποίηση τους και την περιέργεια τους στο να δοκιμάσουν κάποιο καινούριο τρόφιμο δεν συνήθιζαν να τρώνε.
Έλλειψη βιταμινών
Σήμερα τα βρέφη ή τα μεγαλύτερα παιδιά σπανίως εμφανίζουν ανεπάρκεια βιταμινών όταν τρέφονται και μεγαλώνουν σε ένα φυσιολογικό οικογενειακό περιβάλλον. Αν μπορούσαν να επιλέξουν, τα περισσότερα νήπια θα προτιμούσαν fast-food αντί για ένα πιάτο με οτιδήποτε πράσινο με φύλλα. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι πράγματι η λύση για να λαμβάνει το παιδί σας τις βασικές βιταμίνες και μέταλλα που χρειάζεται για να μεγαλώσει. Βέβαια αυτό πρέπει να γίνει όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι προσπάθειες αλλαγής των διατροφικών συνηθειών των παιδιών. Προσοχή η παρατεταμένη χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής έχει παρενέργειες, ιδιαίτερα σε υπερβολική χορήγηση λιποδιαλυτών βιταμινών. Ωστόσο, η περιορισμένη λήψη βιταμινών, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά συμπτωμάτων, όπως είναι η μειωμένη ανάπτυξη, η αδυναμία, η έλλειψη συγκέντρωσης, οι διαταραχές του μεταβολισμού που οδηγούν σε παχυσαρκία, οι δερματικές παθήσεις και τα προβλήματα στην όραση. Ο παιδίατρος που παρακολουθεί το παιδί σε συνεργασία με ένα διαιτολόγο και μαζί σας, θα εντοπίσει τις αιτίες αυτών των συμπτωμάτων και πιθανόν να συστήσει – εκτός από την βελτίωση του καθημερινού διαιτολογίου – και μια ειδική σειρά συμπληρωμάτων διατροφής.
*** Βιταμίνη Α
Ενισχύει την αύξηση των ιστών και βοηθά στη διαμόρφωσή τους, ενώ ακόμη διαρκεί η ανάπτυξη του παιδιού. Παράλληλα, προφυλάσσει την υγεία του δέρματος και των ματιών και των μαλλιών.
Πηγές: Καρότα, γλυκοπατάτες, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τόνος, συκώτι, ξερά βερίκοκα, γάλα, τυρί, αυγά, φρούτα και λαχανικά με κόκκινο, κίτρινο, πορτοκαλί χρώμα και βαθύ πράσινο
Βιταμίνη Β
Αυτή η ομάδα βιταμινών Β (Β1,Β2, Β3, Β5,Β6 και Β12) βοηθά στο σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, συμβάλλει στη υγεία του πεπτικού, του νευρικού, του μυοσκελετικού συστήματος ,του δέρματος, γενικά στην ανάπτυξη και βοηθά τον παιδικό οργανισμό να αξιοποιήσει τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, όπως είναι οι πρωτεΐνες ή οι υδατάνθρακες. Καθεμία βιταμίνη της ομάδας Β βοηθά το σώμα με διαφορετικό τρόπο. Η Β12 βρίσκεται κυρίως σε ζωικά τρόφιμα και είναι η μόνη που αποθηκεύεται στο ήπαρ. Η έλλειψή της προκαλεί αναιμία.
Πηγές: Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αβοκάντο, φασόλια, ρεβίθια, καρύδια, σπόροι, δημητριακά ολικής αλέσεως, ρύζι, μπανάνες, δαμάσκηνα, γάλα, αυγά, τυρί, ψάρι, κρέας, συκώτι.
Βιταμίνη C
Συντελεί στη μεγαλύτερη και καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου. Βοηθά στο σχηματισμό του συνδετικού ιστού, γι' αυτό και παίζει ευεργετικό ρόλο στην επούλωση των τραυμάτων και στη γρήγορη αποκατάσταση του οργανισμού έπειτα από ατυχήματα. Έχει αντιοξειδωτική δράση και ενισχύει την άμυνα του παιδικού οργανισμού.
Πηγές: Μπρόκολο, ντομάτες, κόκκινες και πράσινες πιπεριές, εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, φράουλες.
Βιταμίνη D
Απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, συμβάλλει στη υγεία της καρδιάς και του νευρικού συστήματος. Ευνοεί τον σχηματισμό οστών και δοντιών.
Πηγές: λιπαρά ψάρια, αυγά, γάλα, τυρί, γιαούρτι και ο ήλιος. Για την σύνθεση της βιταμίνης D είναι απαραίτητη η έκθεση στον ήλιο τουλάχιστον για 10 λεπτά ανά μέρα.
Βιταμίνη Ε
Εξαιρετικό αντιοξειδωτικό που προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων από τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες και βοηθά στην προστασία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Πηγές: γενικά φυτικά έλαια, δημητριακά, ηλιόσποροι, αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καρότα, ντομάτες, αβοκάντο, ροδάκινα, συκώτι, κρέας.
Βιταμίνη Κ
Είναι σημαντική για την πήξη του αίματος. Συντίθεται και στο παχύ έντερο.
Πηγές: Μπρόκολο, αυγό, πράσινα λαχανικά, φρούτα
Ασβέστιο
Είναι ένα μέταλλο ζωτικής σημασίας για τα παιδιά. Παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη δημιουργία γερών και υγιών οστών και γι' αυτό είναι απολύτως απαραίτητο στον παιδικό οργανισμό που αναπτύσσεται. Το ασβέστιο απορροφάται σωστά μόνο όταν υπάρχει αρκετή ποσότητα βιταμίνης D στο σώμα.
Πηγές: Γάλα και γαλακτοκομικά, τόφου (πολτός σόγιας), ξερά φρούτα, καρύδια, σπόροι, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ψάρια όπως π.χ σαρδέλες.
Σίδηρος
Απαραίτητος για το σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα.
Πηγές: Οι ζωικές πηγές είναι καλύτερες από τις φυτικές. Κυρίως εντόσθια και κόκκινο κρέας. Άλλες πηγές είναι το κοτόπουλο, δημητριακά ολικής αλέσεως, σπανάκι, μπρόκολο, φασόλια, φακές, αυγά και πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Απαραίτητο για να αυξηθεί η απορρόφησή του στις φυτικές πηγές σιδήρου είναι η συγχορήγηση και βιταμίνης C (π.χ σπανάκι με λεμόνι).
Ωμέγα 3
Έρευνες συνδέουν τα ωμέγα-3 με τη λειτουργία των ματιών. Τα «καλά» αυτά λίπη βοηθούν στη μετάδοση μηνυμάτων μέσα στον εγκέφαλο, βοηθούν στην καλή λειτουργία της καρδιάς κ.α.
Πηγές: Λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος και το σκουμπρί, οι σαρδέλες. Μικρότερες ποσότητες στα πράσινα λαχανικά, στα κοινά καρύδια και στα καρύδια Βραζιλίας, και στο λινέλαιο, τρόφιμα σόγιας, εμπλουτισμένα αυγά, στο γάλα, φασόλια.
Δεν μ’ αρέσει αυτό!
Όλα τα παιδιά περνούν την φάση της άρνησης ορισμένων τροφών, ακόμα κι αυτές που μέχρι χτες τις έτρωγαν με ευχαρίστηση και χωρίς πολλές κουβέντες. Γιατί; Η απάντησή είναι απλή: μεγαλώνουν. Και ενώ στα πρώτα χρόνια της νηπιακή ηλικίας αντιλαμβάνονται το φαγητό σαν μία από τις πολλές φροντίδες της ημέρας, χωρίς να προσέχουν ιδιαίτερα «τι» τρώνε, σιγά –σιγά, καθώς μεγαλώνουν, επιλέγουν, κριτικάρουν, αντιδρούν στις επιλογές σας. Τα λαχανικά και το ψάρι μπαίνουν πρώτα στη «μαύρη λίστα» των παιδιών, τα οποία, για τα δικά τους γούστα, δεν είναι καθόλου νόστιμα και ελκυστικά. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι να εφαρμόσουμε ορισμένες έξυπνες στρατηγικές που μπορούν να κάμψουν την άρνηση και να πείσουν τον μικρό επαναστάτη ότι όλες οι τροφές είναι όχι μόνο θρεπτικές αλλά και νόστιμες.
Έξυπνα τρυκ
Δώστε χρώμα στο πιάτο του
Συνήθως στα παιδιά αρέσουν τα φαγητά με έντονα χρώματα, οπότε φροντίστε το πιάτο του να είναι πολύχρωμο και να έχει ποικιλία π.χ. ρύζι με χρωματιστές πιπεριές, καλαμπόκι και αρακά. Αν το παιδί σας δεν τρώει τα λαχανικά, μην τα χρησιμοποιείτε ολόκληρα. Μία έξυπνη ιδέα είναι να «κρύβετε» τα λαχανικά μέσα σε άλλα φαγητά: στους κεφτέδες, στα μπιφτέκια, στη σάλτσα για τα μακαρόνια, στην ομελέτα, στον πουρέ (πατάτες και καρότα, πατάτες και κολοκυθάκια). Δοκιμάστε επίσης να σερβίρετε ωμά λαχανικά κομμένα σε μπαστουνάκια με ένα ντιπ γιαουρτιού ή να κάνετε τα λαχανικά πιο ελκυστικά χρησιμοποιώντας έναν κόφτη ζύμης για να τους δώσετε διάφορα σχήματα. Στην ανάγκη, προσθέστε λίγα λαχανικά στο νερό στο οποίο βράζετε τα μακαρόνια του ώστε να απορροφήσουν τις πολύτιμες ουσίες του.
Ανάμεικτες σαλάτες
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές, ανάλογα με τα γούστα του παιδιού. Το μυστικό είναι να παραμείνετε σε μια βασική γεύση (τόνο ή κυβάκια τυριού ή κοτόπουλο) η οποία θα λειτουργήσει ως δέλεαρ για να «ανακαλυφθούν» και τα λαχανικά (ντοματάκια, καρότα, φασολάκια, σπανάκι, μαρούλι).
Λαχανικά σε σάντουιτς
Μια εξαιρετική ιδέα, ιδανική για κολατσιό. Σημασία έχει το ψωμάκι να είναι μικρό και μαλακό και μέσα, εκτός από το συνηθισμένο ζαμπόν και τυρί, να έχει ένα τραγανό φύλλο μαρούλι ή μια ροδέλα ντομάτας, ή μερικά μπαστουνάκια πιπεριάς, που θα δώσουν μια επιπλέον γεύση στο κολατσιό του.
Φρέσκοι χυμοί
Φτιάξτε τους φρέσκους χυμούς, μέσα στους οποίους θα προσθέτετε κάθε φορά και ένα διαφορετικό λαχανικό. Παραδείγματος χάρη, χυμός πορτοκαλιού με καρότο ή χυμός μήλου με ντομάτα.
Δεν πίνει το γάλα
Αν δεν του αρέσει το γάλα, δοκιμάστε μιλκ-σέικ με φρούτα ή κακάο για ένα υγιεινό σνακ.
Δεν τρώει το ψάρι
Όσο για το ψάρι, θυμηθείτε ότι ο τόνος σε αλοιφή μπορεί να θυμίζει στη γεύση περισσότερο τυρί κρέμα παρά τόνο, οπότε μπορείτε να λύσετε και αυτό το πρόβλημα. Επιπλέον δοκιμάστε το σε μορφή κροκέτας (τα παιδιά λατρεύουν τις κροκέτες) ακόμα και σε σουβλάκι.
Δώστε το καλό παράδειγμα
Πως θα φάνε τα παιδιά σας λαχανικά, όσπρια και ψάρι αν δεν βλέπουν εσάς να τα τρώτε με ευχαρίστηση; Εάν λοιπόν κάθεστε στο τραπέζι όλοι μαζί και βλέπουν εσάς να ευχαριστιέστε μια ποικιλία φαγητών, θα θελήσουν και αυτά να δοκιμάσουν. Μην ξεχνάτε να τρώτε με ηρεμία, μασώντας αργά και καλά ώστε να δώσετε κι εκεί το καλό παράδειγμα.
Ζητήστε τη συμμετοχή του
Εάν τα παιδιά βοηθήσουν με κάποιο τρόπο στην προετοιμασία του γεύματος, είτε στα ψώνια, είτε στο μαγείρεμα, είτε στο στρώσιμο του τραπεζιού, αυτό σίγουρα θα αυξήσει την κινητοποίηση τους και την περιέργεια τους στο να δοκιμάσουν κάποιο καινούριο τρόφιμο δεν συνήθιζαν να τρώνε.
Έλλειψη βιταμινών
Σήμερα τα βρέφη ή τα μεγαλύτερα παιδιά σπανίως εμφανίζουν ανεπάρκεια βιταμινών όταν τρέφονται και μεγαλώνουν σε ένα φυσιολογικό οικογενειακό περιβάλλον. Αν μπορούσαν να επιλέξουν, τα περισσότερα νήπια θα προτιμούσαν fast-food αντί για ένα πιάτο με οτιδήποτε πράσινο με φύλλα. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι πράγματι η λύση για να λαμβάνει το παιδί σας τις βασικές βιταμίνες και μέταλλα που χρειάζεται για να μεγαλώσει. Βέβαια αυτό πρέπει να γίνει όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι προσπάθειες αλλαγής των διατροφικών συνηθειών των παιδιών. Προσοχή η παρατεταμένη χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής έχει παρενέργειες, ιδιαίτερα σε υπερβολική χορήγηση λιποδιαλυτών βιταμινών. Ωστόσο, η περιορισμένη λήψη βιταμινών, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά συμπτωμάτων, όπως είναι η μειωμένη ανάπτυξη, η αδυναμία, η έλλειψη συγκέντρωσης, οι διαταραχές του μεταβολισμού που οδηγούν σε παχυσαρκία, οι δερματικές παθήσεις και τα προβλήματα στην όραση. Ο παιδίατρος που παρακολουθεί το παιδί σε συνεργασία με ένα διαιτολόγο και μαζί σας, θα εντοπίσει τις αιτίες αυτών των συμπτωμάτων και πιθανόν να συστήσει – εκτός από την βελτίωση του καθημερινού διαιτολογίου – και μια ειδική σειρά συμπληρωμάτων διατροφής.
~**
http://stamos-dynami.blogspot.gr/2013/03/30-2013.html , Το αγιάζι της
ενημέρωσης Σάββατο 30 Μαρτίου 2013 .-
~** http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/03/31-2013.html
, Το
αγιάζι της ενημέρωσης Κυριακή 31 Μαρτίου 2013 .-
~** ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ
2013 :
~ http://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/04/02-2013.html , Το
αγιάζι της ενημερωσης Τρίτη 02 Απριλίου
2013.-
~ http://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.gr/2013/04/02-2013.html , ΥΓΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ Θέματα υγείας 02
Απριλίου 2013 .-
~ http://snsstamoskal.blogspot.gr/2013/04/03-2013.html , Το αγιάζι της
ενημέρωσης Τετάρτη 03 Απριλίου 2013 .-
~ http://arfara-messinias-stamos.blogspot.gr/2013/04/04-2013.html , ΥΓΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ - Θέματα
υγειας Πέμπτη 04 Απριλίου 2013.-
~ http://arfara-messinia-stamos.blogspot.gr/2013/04/to-04-2013.html , To
αγιάζι της ενημέρωσης Πέμπτη 04 Απριλίου 2013.-
~ http://arfara-messinia-stamos.blogspot.gr/2013/04/05-2013.html , Το
αγιάζι της ενημέρωσης Παρασκευή 05 Απριλίου 2013 .-
~ http://arfara-messinia-stamos.blogspot.gr/2013/04/05-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Παρασκευή 05 Απριλίου 2013.-
~ http://arfaramessiniasgreece.blogspot.gr/2013/04/05-2013.html?spref=fb , Γ΄ Χαιρετισμοί Παρασκευή 05 Απριλίου 2013 στην Ι.Μ. Παναγία
Μαλεβή Αγίου Πέτρου Αρκαδίας .-
~ http://asterasarfaron2011.blogspot.gr/2013/04/06-2013.html , Το αγιάζι
της ενημέρωσης Σάββατο 06 Απριλίου 2013 .-
~ http://snsarfara.blogspot.gr/2013/04/07-2013.html , Το
Κυριακάτικο αγιάζι της ενημέρωσης 07
Απριλίου 2013 .-
~ http://dimmetoparfara.blogspot.gr/2013/04/08-2013.html , Το αγιάζι της
ενημέρωσης Δευτέρα 08 Απριλίου 2013.-
~ http://arfara-kalamata-greece.blogspot.gr/2013/04/08-2013.html
, Η Εφημερίδα
της Δευτέρας 08 Απριλίου 2013 .-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/04/08-2013.html , Αναδημοσίευση Δευτέρα 08 Απριλίου 2013 ΕΝ ΟΥΡΑΝΕΙΣ .-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/04/09-2013.html ,
Το αγιάζι της ενημέρωσης από την
εφημερίδα μας Τρίτη 09 Απριλίου 2013.-
~ http://stamos-dynami.blogspot.gr/2013/04/10-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 10 Απριλίου 2013 .-~ http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2013/04/10-2013.html , Υγεία γιά όλους μας -Θέματα Υγείας Τετάρτη 10 Απριλίου 2013 , ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ !!!!
~ http://stamos-dynami.blogspot.gr/2013/04/10-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 10 Απριλίου 2013 .-~ http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2013/04/10-2013.html , Υγεία γιά όλους μας -Θέματα Υγείας Τετάρτη 10 Απριλίου 2013 , ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ !!!!
~
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου