Παναγία Πλατανιώτισσα Ν. Αχαΐας 2013
Από ημερήσια εκδρομή - διαδρομές { άρωμα Ελλάδας }
Αίγιο - Ελίκη - Ριζόμυλος - Αχλαδιά- Πυργάκι - Φτέρη - Βάλτα -
Πλατανιώτισσα -Πετσάκοι - Κορφές -Δροσάτο -Καλάβρυτα -...
*** Μεσσηνιακά και άλλα :
*** Σουηδικό πορτρέτο του Π. Θέμελη χθες στη Μεσσήνη (φωτογραφίες & βίντεο)
Πρώτη Δεκεμβρίου χθες και, εκτός των άλλων, οι κάτοικοι της Μεσσήνης και της ευρύτερης περιοχής είχαν την ευκαιρία να δουν το ντοκιμαντέρ για το έργο του αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη, με τίτλο «Άγγιξα… αγάπησα… έσκαψα».
Το ιστορικό του πορτρέτου
Μια συνέντευξη του καθηγητή Πέτρου Θέμελη στην «Καθημερινή» ήταν η αφορμή για να γυρίσει ο κινηματογραφιστής Μπάμπης Τσόκας ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στον οραματιστή αρχαιολόγο και διευθυντή των ανασκαφών στην Αρχαία Μεσσήνη. Μεταξύ τους δε γνωρίζονταν, όμως η απόσταση Σουηδίας–Ελλάδας καλύφθηκε γρήγορα.
Αφορμή ήταν οι θέσεις του ανασκαφέα για τον πολιτισμό, μαζί βεβαίως με όσα έπραξε εδώ και 25 χρόνια για την αρχαία πόλη που ανέσκαψε και σήμερα λειτουργεί ως ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.
Ο Μπάμπης Τσόκας ζει εδώ και τέσσερις δεκαετίες στη Στοκχόλμη. Εκεί σπούδασε στην Ακαδημία Κινηματογράφου, γύρισε ταινίες για το Κέντρο Κινηματογράφου της Σουηδίας (αλλά και την ΕΡΤ), για τις οποίες έχει διακριθεί σε διεθνή φεστιβάλ, και συνεχίζει να εργάζεται. Διαβάζοντας τη συνέντευξη, ζήτησε από το φίλο του Θανάση Ψαρούλη που κατάγεται από τη Μεσσήνη να τον φέρει σε επαφή με τον κορυφαίο αρχαιολόγο. Στα μάτια του ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Έλληνα προς μίμηση.
Έτσι ξεκίνησε το αφιέρωμα στον Πέτρο Θέμελη και, μάλιστα, με σουηδικά κεφάλαια, το οποίο προβλήθηκε την περασμένη Κυριακή στον κινηματογράφο Opera Odeon, σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το «Διάζωμα» και η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών.
Ένα πορτρέτο για το δραστήριο αρχαιολόγο, γιο του φιλολόγου και υπερρεαλιστή Θεσσαλονικιού ποιητή, Γεωργίου Θέμελη, που ξεκίνησε με σπουδές Ιστορίας και Αρχαιολογίας στην πόλη του, συνέχισε στο Μόναχο, εργάστηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, έλαβε μέρος σε ανασκαφές στην Πέλλα και στη Βεργίνα κ.α., υπηρέτησε ως επιμελητής και έφορος στις αρχαιολογικές περιφέρειες Ηλείας-Μεσσηνίας, Αττικής, Εύβοιας, Φωκίδος-Λοκρίδος, Ατωλοακαρνανίας, διετέλεσε διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών, προϊστάμενος της Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, εκλέχθηκε καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και από το 1986 ως σήμερα αφοσιώθηκε στην Αρχαία Μεσσήνη και το αναστηλωτικό έργο αυτής.
Το ντοκιμαντέρ έχει δραματοποιημένες σκηνές, πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, ξεκινά από τα παιδικά χρόνια του αρχαιολόγου, τις επιρροές από το οικογενειακό περιβάλλον (άλλωστε, στο πατρικό του έζησε την αφρόκρεμα της διανόησης), κάνει στάσεις στο ανασκαφικό έργο του με επίκεντρο πάντα τη Μεσσήνη. «Πώς μπορεί να είναι κανείς ποιητής και παράλληλα εκπληκτικός μάνατζερ;» αναρωτήθηκε ο Σταύρος Μπένος στην εκδήλωση. Γιατί, πάνω απ’ όλα, ο Πέτρος Θέμελης είναι από τους αφοσιωμένους της επιστήμης του. Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Φωτογραφίες: Στασινός Μουτσούλας Video:
Το ιστορικό του πορτρέτου
Μια συνέντευξη του καθηγητή Πέτρου Θέμελη στην «Καθημερινή» ήταν η αφορμή για να γυρίσει ο κινηματογραφιστής Μπάμπης Τσόκας ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στον οραματιστή αρχαιολόγο και διευθυντή των ανασκαφών στην Αρχαία Μεσσήνη. Μεταξύ τους δε γνωρίζονταν, όμως η απόσταση Σουηδίας–Ελλάδας καλύφθηκε γρήγορα.
Αφορμή ήταν οι θέσεις του ανασκαφέα για τον πολιτισμό, μαζί βεβαίως με όσα έπραξε εδώ και 25 χρόνια για την αρχαία πόλη που ανέσκαψε και σήμερα λειτουργεί ως ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.
Ο Μπάμπης Τσόκας ζει εδώ και τέσσερις δεκαετίες στη Στοκχόλμη. Εκεί σπούδασε στην Ακαδημία Κινηματογράφου, γύρισε ταινίες για το Κέντρο Κινηματογράφου της Σουηδίας (αλλά και την ΕΡΤ), για τις οποίες έχει διακριθεί σε διεθνή φεστιβάλ, και συνεχίζει να εργάζεται. Διαβάζοντας τη συνέντευξη, ζήτησε από το φίλο του Θανάση Ψαρούλη που κατάγεται από τη Μεσσήνη να τον φέρει σε επαφή με τον κορυφαίο αρχαιολόγο. Στα μάτια του ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Έλληνα προς μίμηση.
Έτσι ξεκίνησε το αφιέρωμα στον Πέτρο Θέμελη και, μάλιστα, με σουηδικά κεφάλαια, το οποίο προβλήθηκε την περασμένη Κυριακή στον κινηματογράφο Opera Odeon, σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το «Διάζωμα» και η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών.
Ένα πορτρέτο για το δραστήριο αρχαιολόγο, γιο του φιλολόγου και υπερρεαλιστή Θεσσαλονικιού ποιητή, Γεωργίου Θέμελη, που ξεκίνησε με σπουδές Ιστορίας και Αρχαιολογίας στην πόλη του, συνέχισε στο Μόναχο, εργάστηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, έλαβε μέρος σε ανασκαφές στην Πέλλα και στη Βεργίνα κ.α., υπηρέτησε ως επιμελητής και έφορος στις αρχαιολογικές περιφέρειες Ηλείας-Μεσσηνίας, Αττικής, Εύβοιας, Φωκίδος-Λοκρίδος, Ατωλοακαρνανίας, διετέλεσε διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών, προϊστάμενος της Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, εκλέχθηκε καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και από το 1986 ως σήμερα αφοσιώθηκε στην Αρχαία Μεσσήνη και το αναστηλωτικό έργο αυτής.
Το ντοκιμαντέρ έχει δραματοποιημένες σκηνές, πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, ξεκινά από τα παιδικά χρόνια του αρχαιολόγου, τις επιρροές από το οικογενειακό περιβάλλον (άλλωστε, στο πατρικό του έζησε την αφρόκρεμα της διανόησης), κάνει στάσεις στο ανασκαφικό έργο του με επίκεντρο πάντα τη Μεσσήνη. «Πώς μπορεί να είναι κανείς ποιητής και παράλληλα εκπληκτικός μάνατζερ;» αναρωτήθηκε ο Σταύρος Μπένος στην εκδήλωση. Γιατί, πάνω απ’ όλα, ο Πέτρος Θέμελης είναι από τους αφοσιωμένους της επιστήμης του. Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Φωτογραφίες: Στασινός Μουτσούλας Video:
*** Πλημμύρισαν σπίτια, διακοπή κυκλοφορίας και μεγάλα προβλήματα στην Τριφυλία (φωτογραφίες)
Πλημμύρισε πάλι απόψε ο εθνικός δρόμος Κυπαρισσίας - Καλού Νερού, που έχει μετατραπεί σε λίμνη. Υπάρχουν εγκλωβισμένοι σε αυτοκίνητα. Με προβλήματα γίνεται η κυκλοφορία των οχημάτων. Ο δρόμος πάλι στο γνωστό σημείο της εθνικής οδού στα Μυραίικα έχει γεμίσει με λασπόνερα, πέτρες και χώματα από το ρέμα, αφού το γεφυράκι στην εθνική οδό, βουλωμένο και φραγμένο από φερτά υλικά στο εσωτερικό του κάτω ακριβώς από το οδόστρωμα, δε μπορεί να δεχτεί τα νερά του ρέματος και τα φερτά υλικά και η κυκλοφορία γίνεται με δυσκολία.
Στο Μεμί προβλήματα. Ακόμη και μέσα στην πόλη, στο τμήμα της εθνικής οδού κοντά στην Πολεοδομία ο δρόμος είναι ποτάμι, όπως και στο ρέμα Χαμέρη. Στην Άνω Πόλη, πληροφορίες αναφέρουν πως πλημμύρισαν και σπίτια ενώ σε όλους τους δρόμους της πόλης το νερό έχει ανέβει στα πεζοδρόμια. Η οδοί Ιωαννίδη και Γεωργακοπούλου, από την Άνω Πόλη, είναι ποτάμια με τα νερά να κυλάνε ορμητικά στην Κάτω Πόλη. Προβλήματα μαθαίνουμε πως υπάρχουν και σε Τερψιθέα, Φαρακλάδα.
Στο Μεμί προβλήματα. Ακόμη και μέσα στην πόλη, στο τμήμα της εθνικής οδού κοντά στην Πολεοδομία ο δρόμος είναι ποτάμι, όπως και στο ρέμα Χαμέρη. Στην Άνω Πόλη, πληροφορίες αναφέρουν πως πλημμύρισαν και σπίτια ενώ σε όλους τους δρόμους της πόλης το νερό έχει ανέβει στα πεζοδρόμια. Η οδοί Ιωαννίδη και Γεωργακοπούλου, από την Άνω Πόλη, είναι ποτάμια με τα νερά να κυλάνε ορμητικά στην Κάτω Πόλη. Προβλήματα μαθαίνουμε πως υπάρχουν και σε Τερψιθέα, Φαρακλάδα.
Φιλιατρά.
Στο 64ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Πύργου - Μεθώνης, στο ύψος τηςΤερψιθέα, η κυκλοφορία εκτρέπεται μέσω της Σπηλιάς
Στο 64ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Πύργου - Μεθώνης, στο ύψος τηςΤερψιθέα, η κυκλοφορία εκτρέπεται μέσω της Σπηλιάς
Οι δρόμοι της πόλης είναι αδιάβατοι. Ποτάμια κανονικά και το νερό στους δρόμους γύρω από την πλατεία είναι λίμνη. Οι κεντρικές οδοί στην είσοδο της πόλης είναι πλημμυρισμένες ενώ ο δρόμος από το ΚεΦΙΑπ είναι γεμάτος χώματα. Η.Γ.
*** «Έγκλημα και Τιμωρία» από αύριο στην Καλαμάτα (βίντεο)
Τι διαχωρίζει τους «ξεχωριστούς» από τους κοινούς ανθρώπους; Μπορεί ένας κοινός άνθρωπος να αλλάξει την ιστορία της ανθρωπότητας; Τι σημαίνει έγκλημα, μια λέξη που ηχεί ανησυχητικά συχνά στα αυτιά όλων μας; Έχει δικαίωμα ένας «ήρωας» να διαπράξει έγκλημα προκειμένου να εξαλείψει τα εμπόδια που θα σταθούν στο δρόμο του; Μπορεί να υπάρξει έγκλημα δίχως τιμωρία; Από πού προέρχεται, εν τέλει, η πραγματική τιμωρία;
Οι παραστάσεις της θεατρικής ομάδας "Μέθεξη" ξεκινούν αύριο Τρίτη 3 Δεκεμβρίου στο αμφιθέατρο του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας και θα ολοκληρωθούν την Πέμπτη, 12 Δεκεμβρίου. Ώρα έναρξης των παραστάσεων 9.30 μ.μ., εκτός αυτής του Σαββάτου και Κυριακής , 7 & 8 Δεκεμβρίου, στις 8.30 μ.μ.
Τιμή εισιτηρίων: 10 και 7 ευρώ, με προπώληση και από το ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου.
Τηλέφωνο για κρατήσεις θέσεων 6972143229 .
Συντελεστές
Διασκευή: Πέτρος Κλάδης
Μουσική: Παναγιώτης Συντέτας
Σκηνικά: Αντώνης Καζάκος
Συμμετέχουν: Ντίνα Βρακά, Αριστέα Γαζούλη, Σάσα Δάβου, Δημήτρης Δημέας, Γιώργος Δικαίος, Χρήστος Ζερίτης, Νιόβη Καζάκου, Θάνος Καρκατζούλης, Βασιλική Κασιδάκη, Μαίρη Κασιδάκη, Μερσίνη Κεράνη, Αιγέας Κλάδης, Πέτρος Κλάδης, Σωτήρης Κριτσωτάκης, Στέλλα Λαμπροπούλου, Θάλεια Λευκιμμιάτη, Μαρία Μπάκα, Σταυρούλα Νικολοπούλου, Σίσυ Πλακονούρη, Γιώργος Πλουμής, Δέσποινα Σκάρπα, Έβελυν Σκαρπαλέζου, Βαρβάρα Σπηλιωτοπούλου, Μαρίκα Συκάκη, Γιώτα Σουρή, Βάσω Τριανταφυλλίδη, Αγγελής Τσαγδής. Video:
- Οι παραστάσεις της θεατρικής ομάδας "Μέθεξη" ξεκινούν αύριο Τρίτη 3 Δεκεμβρίου στο αμφιθέατρο του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας και θα ολοκληρωθούν την Πέμπτη, 12 Δεκεμβρίου. Ώρα έναρξης των παραστάσεων 9.30 μ.μ., εκτός αυτής του Σαββάτου και Κυριακής , 7 & 8 Δεκεμβρίου, στις 8.30 μ.μ.
Τιμή εισιτηρίων: 10 και 7 ευρώ, με προπώληση και από το ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου.
Τηλέφωνο για κρατήσεις θέσεων 6972143229 .
Συντελεστές
Διασκευή: Πέτρος Κλάδης
Μουσική: Παναγιώτης Συντέτας
Σκηνικά: Αντώνης Καζάκος
Συμμετέχουν: Ντίνα Βρακά, Αριστέα Γαζούλη, Σάσα Δάβου, Δημήτρης Δημέας, Γιώργος Δικαίος, Χρήστος Ζερίτης, Νιόβη Καζάκου, Θάνος Καρκατζούλης, Βασιλική Κασιδάκη, Μαίρη Κασιδάκη, Μερσίνη Κεράνη, Αιγέας Κλάδης, Πέτρος Κλάδης, Σωτήρης Κριτσωτάκης, Στέλλα Λαμπροπούλου, Θάλεια Λευκιμμιάτη, Μαρία Μπάκα, Σταυρούλα Νικολοπούλου, Σίσυ Πλακονούρη, Γιώργος Πλουμής, Δέσποινα Σκάρπα, Έβελυν Σκαρπαλέζου, Βαρβάρα Σπηλιωτοπούλου, Μαρίκα Συκάκη, Γιώτα Σουρή, Βάσω Τριανταφυλλίδη, Αγγελής Τσαγδής. Video:
*** Το νέο όνομα για την Περιφέρεια ...
Ο σημερινός δήμαρχος Χαϊδαρίου, Δημήτρης Μαραβέλιας, είναι το όνομα που ακούγεται όλο και έντονα το τελευταίο διάστημα ως υποψήφιος περιφερειάρχης Πελοποννήσου με τις «ευλογίες» της Νέας Δημοκρατίας.
Λάκωνας στην καταγωγή και με σημαντική θητεία στην Αυτοδιοίκηση, ήδη, απ’ ό,τι μαθαίνομε, έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται και να έχει συναντήσεις με διάφορους δημάρχους της Πελοποννήσου.
Α.Π.
Λάκωνας στην καταγωγή και με σημαντική θητεία στην Αυτοδιοίκηση, ήδη, απ’ ό,τι μαθαίνομε, έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται και να έχει συναντήσεις με διάφορους δημάρχους της Πελοποννήσου.
Α.Π.
*** Άλλος για τη Γυάρο;
Σλόγκαν έγινε το σχόλιο του «Θάρρους» για το ΚΕΠ του Δήμου Καλαμάτας και τη μετατροπή του από τη Δημοτική Αρχή σε σύγχρονη Γυάρο, μετά τη μετακίνηση εκεί και του Νίκου Πατσαρίνου.
Χρησιμοποιήθηκε από τον κ Μπεχράκη στις δηλώσεις του, έως και από ιστοσελίδες της Αθήνας.
Το επόμενο σλόγκαν είναι «Άλλος για τη… Γυάρο;». Β.Β.
Χρησιμοποιήθηκε από τον κ Μπεχράκη στις δηλώσεις του, έως και από ιστοσελίδες της Αθήνας.
Το επόμενο σλόγκαν είναι «Άλλος για τη… Γυάρο;». Β.Β.
*
*** Χρήστος Αλειφέρης: Ο φωτογράφος της Καλαμάτας (φωτογραφίες)
Του Αντώνη Πετρογιάννη
Πρωταγωνιστής, μεταφορικά, λένε τα λεξικά, είναι κάποιος που φαίνεται να είναι το κύριο πρόσωπο σε γεγονότα.
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους / Αρχεία Νομού Μεσσηνίας, στο πλαίσιο ανάδειξης της μεσσηνιακής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, προχώρησαν στην έκδοση ενός Φωτογραφικού Λευκώματος, με επίκεντρο την πόλη της Καλαμάτας κατά την περίοδο 1937-1974.
Το νέο βιβλίο βασίζεται στο ανέκδοτο φωτογραφικό αρχείο του ερασιτέχνη φωτογράφου Χρήστου Αλειφέρη, το οποίο περιήλθε στην κατοχή των ΓΑΚ Μεσσηνίας μετά την ευγενική δωρεά των απογόνων του.
Στις σελίδες του βιβλίου «κυλάει» η ιστορία μεγάλου τμήματος του 20ού αιώνα, όπως τη βίωσαν οι Καλαματιανοί στις συναθροίσεις τους, στις εθνικές και θρησκευτικές γιορτές, στις δύσκολες περιόδους της δεκαετίας του ’40, στα ειρηνικά τους έργα, στην αναπτυξιακή τους προσπάθεια, στα μικρά γεγονότα της καθημερινότητας που πλάθουν τη ζωή.
Ψάχνοντας στην τοπική βιβλιογραφία, αλλά και στο διαδίκτυο, η αλήθεια είναι ότι δεν μπορέσαμε να βρούμε πολλά στοιχεία για τον Χρήστο Αλειφέρη, πέρα από ορισμένα τυπικά. Η επιμονή μας, όμως, έφτασε μέχρι το περιοδικό «ΦΩΤΟγράφος». Εκεί, το 2006, ο Άλκης Ξανθάκης, ειδικός σε θέματα φωτογραφίας, είχε ένα αφιέρωμα στο «φωτογράφο της Καλαμάτας».
Από το κείμενό του είναι και τα στοιχεία που ακολουθούν:
«Τον Θανάση Αλειφέρη τον γνώρισα μέσω ενός μαθητού μου πριν από αρκετά χρόνια. Αυτός με έφερε σε επαφή με το γιο του φωτογράφου, τον Χρήστο Αλειφέρη. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να δω μέρος του πραγματικά εντυπωσιακού φωτογραφικού αρχείου του πατέρα του.
Ο Χρήστος Αλειφέρης γεννήθηκε στη Μεσσηνία το 1913. Από μικρός αγαπούσε τη φωτογραφία με πάθος και ήδη από το 1929, σε ηλικία 17 χρονών, είχε αρχίσει να φωτογραφίζει τα τοπία της Μεσσηνίας και της γύρω περιοχής. Το 1937 διορίστηκε υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος, στην Καλαμάτα και έκτοτε παρέμεινε εκεί.
Φωτογραφίες του από την προπολεμική περίοδο παρουσιάστηκαν σε εκθέσεις φωτογραφίας, που γίνονταν τότε στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης της Θεσσαλονίκης.
Το 1940, κατά τον Αλβανικό Πόλεμο, κλήθηκε στο στρατό και βρέθηκε στο μέτωπο. Ο Αλειφέρης δεν παρέλειψε βέβαια να πάρει μαζί του τη φωτογραφική του μηχανή. Με αυτήν τράβηξε εικόνες της καθημερινής ζωής τους εκεί.
Δεν έχει εξακριβωθεί αν πήρε φωτογραφίες από την περίοδο της κατοχής στην Καλαμάτα, όπου είχε επιστρέψει μετά τη συνθηκολόγηση. Θεωρώ όμως δεδομένο ότι αν υπήρχε κάτι που ήταν άξιο της προσοχής του, σίγουρα θα το φωτογράφιζε.
Ο Αλειφέρης ήταν γεννημένος “φωτογράφος”. Δεν αρκέστηκε μόνο στην καλλιτεχνική φωτογραφία, στην οποία τα δείγματα της δουλειάς του και ενδιαφέροντα είναι και πρωτότυπα. Εργάστηκε και ως φωτοειδησεογράφος καταγράφοντας στιγμιότυπα από τη ζωή των ανθρώπων της πόλης του. Εικόνες που πέρα από την όποια καλλιτεχνική αξία, διακρίνονται για την ιστορική τους σημασία.
Έτσι, κατά την περίοδο 1944 – 1949 κατέγραψε τα λυπηρά συμβάντα του εμφυλίου στη Μεσσηνία. Άνθρωπος χαμηλών τόνων και πράος, που δε δημιουργούσε εχθρούς, κατόρθωσε να φωτογραφίσει σκηνές από τα ταραγμένα εκείνα χρόνια. Και είναι προς τιμήν του το γεγονός ότι, άσχετα από όποιες κι ήταν οι πολιτικές πεποιθήσεις του, φωτογράφιζε αντικειμενικά τα γεγονότα, σε όποια πλευρά κι αν συνέβαιναν.
Έτσι, όταν ο ΕΛΑΣ κατέλαβε για ένα διάστημα την Καλαμάτα, ο Αλειφέρης φωτογράφισε αντάρτες, επονίτες και επονίτισσες μέσα στην πόλη, σε εικόνες που δεν ήταν καθόλου στημένες. Κατόρθωσε όμως και κάτι πιο δύσκολο. Να πάρει άδεια και να φωτογραφίζει μέσα στα λαϊκά δικαστήρια που είχαν τότε συσταθεί. Είχε μάλιστα εφοδιαστεί και με σχετικό έγγραφο: “Ο συν(αγωνιστής) Χρήστος Αλειφέρης είναι μέλος της Επιτροπής Τύπου και Διαφώτισης της Επιτροπής της πόλης της Εθνικής Αλληλεγγύης. Παρακαλούνται όλες οι στρατιωτικές αρχές να του παρέχουνε ελεύθερη είσοδο σε κάθε συγκέντρωση, δίκες κ.λπ. για φωτορεπορτάζ”.
Θα βρεθεί, όμως, και από την άλλη “πλευρά” και – άγνωστο πώς – θα φωτογραφίσει σκηνές από τη σφαγή του Μελιγαλά. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου το 1947, απαθανάτισε και τους σεισμούς που έγιναν τότε στη Μεσσηνία.
Τα επόμενα, πιο ήρεμα χρόνια, ο φωτογράφος συνέχισε να φωτογραφίζει καλλιτεχνικά αλλά παράλληλα, δε σταμάτησε την ιστορική καταγραφή. Ένας καστανάς σε μια γωνιά, είναι μια γραφική φιγούρα που αποκτά άλλη διάσταση όταν τον φωτογραφίζει κάτω από μια αφίσα ενός λαχειοφόρου δανείου οικονομικής ανάπτυξης. Το εξασκημένο μάτι του “πιάνει” μια γωνιά ενός “καφεοινομαγειρείου”, όπου, ανάμεσα σε κενές φιάλες μπύρας Φιξ, υπάρχει το σύνθημα “Ο ΝΑΤΟ προστατεύει και ενισχύει την Ελλάδα”.
Το ίδιο γίνεται και με την επίσκεψη των Βασιλέων στην πόλη του, όπου “αυθόρμητοι” πολίτες κατεβαίνουν με προκατασκευασμένα πανό να τους υποδεχθούν. Ακόμα και η φωτογράφηση ενός ατόμου δίπλα σε μια ταμπέλα για την 21η Απριλίου, μέσα στο πουθενά, περνάει το δικό της μήνυμα και αποτελεί ντοκουμέντο αυτής της εποχής. Υπήρξε ένας από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τη λήψη έγχρωμων διαφανειών. Στην αρχή τα έστελνε για εμφάνιση στο εξωτερικό, αλλά αργότερα τα έδινε στο εργαστήριο του Χαράλαμπου Σαλμάνη.
Η δράση του ως φωτογράφου ήταν γνωστή στην Καλαμάτα, αλλά όχι πέρα από αυτήν. Διετέλεσε, μάλιστα, πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης Καλαμάτας στις αίθουσες της οποίας είχε κάνει εκθέσεις του, ήδη από τη δεκαετία του 1950.
Μετά το 1970 ασχολήθηκε αποκλειστικά σχεδόν με τη λήψη έγχρωμων διαφανειών και έκανε συχνά προβολές στο Ναυτικό Όμιλο, την κεντρική πλατεία της πόλης, καθώς και στο θέατρο.
Το έργο του και η σημασία του δεν έγιναν γνωστά στο ευρύτερο κοινό. Έχοντας αυτό υπ’ όψιν μου το συμπεριέλαβα, μαζί με τέσσερις άλλους φωτογράφους, στην έκθεση “Η άδολη ματιά”, που περιλαμβάνει εικόνες από την Ελλάδα την περίοδο 1940 – 1980. Ο Χρήστος Αλειφέρης πέθανε στην Καλαμάτα το 1989. Το αρχείο του βρίσκεται σήμερα στα χέρια του γιου του Θανάση».
Πρωταγωνιστής, μεταφορικά, λένε τα λεξικά, είναι κάποιος που φαίνεται να είναι το κύριο πρόσωπο σε γεγονότα.
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους / Αρχεία Νομού Μεσσηνίας, στο πλαίσιο ανάδειξης της μεσσηνιακής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, προχώρησαν στην έκδοση ενός Φωτογραφικού Λευκώματος, με επίκεντρο την πόλη της Καλαμάτας κατά την περίοδο 1937-1974.
Το νέο βιβλίο βασίζεται στο ανέκδοτο φωτογραφικό αρχείο του ερασιτέχνη φωτογράφου Χρήστου Αλειφέρη, το οποίο περιήλθε στην κατοχή των ΓΑΚ Μεσσηνίας μετά την ευγενική δωρεά των απογόνων του.
Στις σελίδες του βιβλίου «κυλάει» η ιστορία μεγάλου τμήματος του 20ού αιώνα, όπως τη βίωσαν οι Καλαματιανοί στις συναθροίσεις τους, στις εθνικές και θρησκευτικές γιορτές, στις δύσκολες περιόδους της δεκαετίας του ’40, στα ειρηνικά τους έργα, στην αναπτυξιακή τους προσπάθεια, στα μικρά γεγονότα της καθημερινότητας που πλάθουν τη ζωή.
Ψάχνοντας στην τοπική βιβλιογραφία, αλλά και στο διαδίκτυο, η αλήθεια είναι ότι δεν μπορέσαμε να βρούμε πολλά στοιχεία για τον Χρήστο Αλειφέρη, πέρα από ορισμένα τυπικά. Η επιμονή μας, όμως, έφτασε μέχρι το περιοδικό «ΦΩΤΟγράφος». Εκεί, το 2006, ο Άλκης Ξανθάκης, ειδικός σε θέματα φωτογραφίας, είχε ένα αφιέρωμα στο «φωτογράφο της Καλαμάτας».
Από το κείμενό του είναι και τα στοιχεία που ακολουθούν:
«Τον Θανάση Αλειφέρη τον γνώρισα μέσω ενός μαθητού μου πριν από αρκετά χρόνια. Αυτός με έφερε σε επαφή με το γιο του φωτογράφου, τον Χρήστο Αλειφέρη. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να δω μέρος του πραγματικά εντυπωσιακού φωτογραφικού αρχείου του πατέρα του.
Ο Χρήστος Αλειφέρης γεννήθηκε στη Μεσσηνία το 1913. Από μικρός αγαπούσε τη φωτογραφία με πάθος και ήδη από το 1929, σε ηλικία 17 χρονών, είχε αρχίσει να φωτογραφίζει τα τοπία της Μεσσηνίας και της γύρω περιοχής. Το 1937 διορίστηκε υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος, στην Καλαμάτα και έκτοτε παρέμεινε εκεί.
Φωτογραφίες του από την προπολεμική περίοδο παρουσιάστηκαν σε εκθέσεις φωτογραφίας, που γίνονταν τότε στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης της Θεσσαλονίκης.
Το 1940, κατά τον Αλβανικό Πόλεμο, κλήθηκε στο στρατό και βρέθηκε στο μέτωπο. Ο Αλειφέρης δεν παρέλειψε βέβαια να πάρει μαζί του τη φωτογραφική του μηχανή. Με αυτήν τράβηξε εικόνες της καθημερινής ζωής τους εκεί.
Δεν έχει εξακριβωθεί αν πήρε φωτογραφίες από την περίοδο της κατοχής στην Καλαμάτα, όπου είχε επιστρέψει μετά τη συνθηκολόγηση. Θεωρώ όμως δεδομένο ότι αν υπήρχε κάτι που ήταν άξιο της προσοχής του, σίγουρα θα το φωτογράφιζε.
Ο Αλειφέρης ήταν γεννημένος “φωτογράφος”. Δεν αρκέστηκε μόνο στην καλλιτεχνική φωτογραφία, στην οποία τα δείγματα της δουλειάς του και ενδιαφέροντα είναι και πρωτότυπα. Εργάστηκε και ως φωτοειδησεογράφος καταγράφοντας στιγμιότυπα από τη ζωή των ανθρώπων της πόλης του. Εικόνες που πέρα από την όποια καλλιτεχνική αξία, διακρίνονται για την ιστορική τους σημασία.
Έτσι, κατά την περίοδο 1944 – 1949 κατέγραψε τα λυπηρά συμβάντα του εμφυλίου στη Μεσσηνία. Άνθρωπος χαμηλών τόνων και πράος, που δε δημιουργούσε εχθρούς, κατόρθωσε να φωτογραφίσει σκηνές από τα ταραγμένα εκείνα χρόνια. Και είναι προς τιμήν του το γεγονός ότι, άσχετα από όποιες κι ήταν οι πολιτικές πεποιθήσεις του, φωτογράφιζε αντικειμενικά τα γεγονότα, σε όποια πλευρά κι αν συνέβαιναν.
Έτσι, όταν ο ΕΛΑΣ κατέλαβε για ένα διάστημα την Καλαμάτα, ο Αλειφέρης φωτογράφισε αντάρτες, επονίτες και επονίτισσες μέσα στην πόλη, σε εικόνες που δεν ήταν καθόλου στημένες. Κατόρθωσε όμως και κάτι πιο δύσκολο. Να πάρει άδεια και να φωτογραφίζει μέσα στα λαϊκά δικαστήρια που είχαν τότε συσταθεί. Είχε μάλιστα εφοδιαστεί και με σχετικό έγγραφο: “Ο συν(αγωνιστής) Χρήστος Αλειφέρης είναι μέλος της Επιτροπής Τύπου και Διαφώτισης της Επιτροπής της πόλης της Εθνικής Αλληλεγγύης. Παρακαλούνται όλες οι στρατιωτικές αρχές να του παρέχουνε ελεύθερη είσοδο σε κάθε συγκέντρωση, δίκες κ.λπ. για φωτορεπορτάζ”.
Θα βρεθεί, όμως, και από την άλλη “πλευρά” και – άγνωστο πώς – θα φωτογραφίσει σκηνές από τη σφαγή του Μελιγαλά. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου το 1947, απαθανάτισε και τους σεισμούς που έγιναν τότε στη Μεσσηνία.
Τα επόμενα, πιο ήρεμα χρόνια, ο φωτογράφος συνέχισε να φωτογραφίζει καλλιτεχνικά αλλά παράλληλα, δε σταμάτησε την ιστορική καταγραφή. Ένας καστανάς σε μια γωνιά, είναι μια γραφική φιγούρα που αποκτά άλλη διάσταση όταν τον φωτογραφίζει κάτω από μια αφίσα ενός λαχειοφόρου δανείου οικονομικής ανάπτυξης. Το εξασκημένο μάτι του “πιάνει” μια γωνιά ενός “καφεοινομαγειρείου”, όπου, ανάμεσα σε κενές φιάλες μπύρας Φιξ, υπάρχει το σύνθημα “Ο ΝΑΤΟ προστατεύει και ενισχύει την Ελλάδα”.
Το ίδιο γίνεται και με την επίσκεψη των Βασιλέων στην πόλη του, όπου “αυθόρμητοι” πολίτες κατεβαίνουν με προκατασκευασμένα πανό να τους υποδεχθούν. Ακόμα και η φωτογράφηση ενός ατόμου δίπλα σε μια ταμπέλα για την 21η Απριλίου, μέσα στο πουθενά, περνάει το δικό της μήνυμα και αποτελεί ντοκουμέντο αυτής της εποχής. Υπήρξε ένας από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τη λήψη έγχρωμων διαφανειών. Στην αρχή τα έστελνε για εμφάνιση στο εξωτερικό, αλλά αργότερα τα έδινε στο εργαστήριο του Χαράλαμπου Σαλμάνη.
Η δράση του ως φωτογράφου ήταν γνωστή στην Καλαμάτα, αλλά όχι πέρα από αυτήν. Διετέλεσε, μάλιστα, πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης Καλαμάτας στις αίθουσες της οποίας είχε κάνει εκθέσεις του, ήδη από τη δεκαετία του 1950.
Μετά το 1970 ασχολήθηκε αποκλειστικά σχεδόν με τη λήψη έγχρωμων διαφανειών και έκανε συχνά προβολές στο Ναυτικό Όμιλο, την κεντρική πλατεία της πόλης, καθώς και στο θέατρο.
Το έργο του και η σημασία του δεν έγιναν γνωστά στο ευρύτερο κοινό. Έχοντας αυτό υπ’ όψιν μου το συμπεριέλαβα, μαζί με τέσσερις άλλους φωτογράφους, στην έκθεση “Η άδολη ματιά”, που περιλαμβάνει εικόνες από την Ελλάδα την περίοδο 1940 – 1980. Ο Χρήστος Αλειφέρης πέθανε στην Καλαμάτα το 1989. Το αρχείο του βρίσκεται σήμερα στα χέρια του γιου του Θανάση».
*** Σαν σήμερα γεννήθηκε η μεγάλη ντίβα, με καταγωγή από τη Μεσσηνία, Μαρία Κάλλας
Ελληνίδα υψίφωνος, η απόλυτη ντίβα στο χώρο του λυρικού θεάτρου. Με τα μοναδικά φωνητικά και υποκριτικά της προσόντα ανανέωσε την όπερα και το ρεπερτόριό της, ιδιαίτερα το ιταλικό «μπελ-κάντο». Αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε τραγουδίστρια της όπερας, που φιλοδοξεί να κερδίσει από τους ειδικούς και το κοινό τον τίτλο της «νέας Κάλλας».
Η Μαρία Σοφία Άννα Καικιλία Καλογεροπούλου, όπως ήταν το πλήρες ελληνικό όνομά της, γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη. Ήταν κόρη του φαρμακοποιού Γεωργίου Καλογερόπουλου από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας και της Ευαγγελίας (Λίτσας) Δημητριάδη από τη Στυλίδα Φθιώτιδος. Οι γονείς της είχαν μετακομίσει στην αμερικανική μεγαλούπολη προς αναζήτηση καλύτερη τύχης.
Από νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη μουσική, παίρνοντας τα πρώτα μαθήματα πιάνου-σολφέζ και σε ηλικία 11 ετών κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό παιδικών φωνών. Το 1937 εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγάλη αδελφή της στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο των γονιών της και εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο, με δασκάλους τη Μαρία Τριβέλλα (τραγούδι), την Ήβη Πανά (πιάνο) και τον Γεώργιο Καρακαντά (μελοδραματική). Ο πρώτος ρόλος της ήταν η «Σαντούτσα» στην όπερα του Μασκάνι «Καβαλερία Ρουστικάνα», σε μία παράσταση των μαθητών του ωδείου. Το 1939 εγγράφηκε στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη τραγουδιού της διάσημης Ελβίρα ντε Ιντάλγκο (σημαντική τραγουδίστρια της όπερας στις αρχές του 20ου αιώνα), κοντά στην οποία γνώρισε την υψηλή τεχνική των ρόλων του ιταλικού ρομαντικού ρεπερτορίου.
Το 1940 προσλήφθηκε στη Λυρική Σκηνή του τότε Βασιλικού Θεάτρου και το 1941 πρωτοεμφανίστηκε ως «Βεατρίκη» στην οπερέτα Βοκκάκιος του Σουπέ. Στη συνέχεια και ως το 1945 πρωταγωνίστησε στην Τόσκα (1942, 1943), στον Κάμπο του Ντ' Αλμπέρ (1944, 1945), στην Καβαλερία Ρουστικάνα (1944), στον Πρωτομάστορα του Μανώλη Καλομοίρη (1944, το μόνο ελληνικό έργο που τραγούδησε), στον Φιντέλιο του Μπετόβεν (1944) και την οπερέτα Ο Ζητιάνος Φοιτητής του Βιεννέζου συνθέτη Καρλ Μιλέκερ (1945).
Το Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στη γενέτειρά της, όπου ζούσε ο πατέρας της, για να προωθήσει τη διεθνή της καριέρα, αλλάζοντας το επίθετό της σε Κάλλας. Παρότι έμεινε άνεργη έως το 1947, δεν το έβαλε κάτω και μετά από μία επιτυχημένη ακρόαση της ανέθεσαν να τραγουδήσει την «Τζιοκόντα» στην ομώνυμη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλι στην Αρένα της Βερόνας, έναν από τους σπουδαιότερους λυρικούς χώρους της Ιταλίας. Αν και γλίστρησε στη γενική δοκιμή και στραμπούληξε τον αστράγαλό της, κατάφερε να κάνει με επιτυχία το πρώτο σημαντικό βήμα της σταδιοδρομίας της στις 2 Αυγούστου του 1947.
Η Μαρία Κάλλας με τον Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι
Μαέστρος της παράστασης ήταν ο διάσημος Τούλιο Σεραφίν, ο οποίος θαύμαζε τη φωνή της και έγινε δάσκαλός της, διευρύνοντας τους τεχνικούς και ερμηνευτικούς της ορίζοντες. Όμως, στη Βερόνα ζούσε και ο βιομήχανος Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι, που τη λάτρεψε, όχι μόνο ως καλλιτέχνιδα, αλλά και ως γυναίκα. Έτσι, στις 21 Απρλίου του 1949, η Κάλλας τον παντρεύτηκε, παρότι είχε τα διπλά της χρόνια, ίσως για να αναπληρώσει συναισθηματικά την απουσία της πατρικής φιγούρας, όπως γράφτηκε.
Με τη βοήθεια του Μενεγκίνι η καριέρα της Κάλλας απογειώθηκε σε ρόλους δραματικής υψιφώνου και δραματικής κολορατούρα. Το 1951 εκπόρθησε και τη «Σκάλα» του Μιλάνου (άντρο της μεγάλης αντιπάλου της Ρενάτα Τεμπάλντι), με τους Σικελικούς Εσπερινούς του Βέρντι. Το 1954 η ευτραφής Κάλλας υποβλήθηκε σε διαιτητική θεραπεία για να χάσει κιλά και να μπορεί να ενσαρκώνει τους ρόλους της, όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με το παρουσιαστικό της.
Μετά τη «Σκάλα» του Μιλάνου ήταν η σειρά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) να υποκλιθεί στο φαινόμενο Μαρία Κάλλας το 1956. Η Ελληνίδα ντίβα θα επιβάλλει πλήρως τους όρους της, αναγκάζοντας το διευθυντή της Ράντολφ Μπινγκ όχι μόνο να της καταβάλλει το μεγαλύτερο ποσό που είχε πληρώσει ποτέ ο θίασος για καλλιτέχνη, αλλά και να δηλώσει ότι η πρώτη εμφάνιση της Κάλλας στη «ΜΕΤ» ήταν η πιο συναρπαστική βραδιά της ζωής του. Ο μύθος της είχε αρχίσει να δημιουργείται, βοηθούντος και του Τύπου.
Όμως, η εξαντλητική δίαιτα στην οποία είχε υποβληθεί και οι φωνητικοί ακροβατισμοί της (συχνά έφθανε στα όρια της φωνής της, ερμηνεύοντας εκ διαμέτρου αντίθετους ρόλους σε μία σεζόν ή και σε ένα ρεσιτάλ) είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα της φωνής της, η οποία σταδιακά άρχισε να αδυνατίζει στις υψηλές νότες. Το καλοκαίρι του 1957 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και κυριολεκτικά αποθεώθηκε.
Από το 1958 άρχισε η καθοδική της πορεία. Τον Ιανουάριο στη Ρώμη αποχώρησε με την πρώτη πράξη της Νόρμας του Μπελίνι και αποδοκιμάστηκε από το κοινό και τον Μάιο η «Σκάλα» του Μιλάνου της διέκοψε το συμβόλαιο. Ο Τύπος άρχισε να της επιτίθεται και πολλοί βρήκαν την ευκαιρία που χρόνια ζητούσαν να χύσουν χολή στην Ελληνίδα θεά «αυτή την καλλιτέχνιδα δεύτερης κατηγορίας, που έγινε Ιταλίδα χάρη στο γάμο της, Μιλανέζα χάρη στον αδικαιολόγητο θαυμασμό μιας μερίδας του κοινού της Σκάλας, και διεθνής χάρη στην επικίνδυνη φιλία της με την Έλσα Μάξγουελ», σχολίασε με κακοήθεια η ιταλική εφημερίδα Il Giorno.
Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τους Αλέξη Μινωτή και Γιάννη Τσαρούχη για μια νέα παραγωγή της Μήδειας του Κερουμπίνι στη νεότευκτη Όπερα του Ντάλας. Αυτή η παράσταση μεταφέρθηκε το 1959 στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και σ’ αυτή τη θριαμβευτική «πρεμιέρα» η Κάλλας γνώρισε τον Αριστοτέλη Ωνάση, τον μεγάλο ανεκπλήρωτο έρωτα της ζωής της.
Η Μαρία Κάλλας με τον Αριστοτέλη Ωνάση
Οι εμφανίσεις της από το 1960 άρχισαν να αραιώνουν. Το καλοκαίρι του 1960 τραγούδησε Νόρμα στην Επίδαυρο και τον επόμενο χρόνο στον ίδιο χώρο Μήδεια. Η παράσταση αυτή μεταφέρθηκε και στη Σκάλα του Μιλάνου την περίοδο 1961-1962. Παρ’ όλα αυτά, η σταδιοδρομία της στα ιταλικά θέατρα είχε τελειώσει οριστικά. Το 1962 τραγούδησε Όμπερον του Βέμπερ στο Λονδίνο και οι Τάιμς έγραψαν «Τώρα πια η φωνή της μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημη και εκτός τόνου», όμως το κοινό συνέχισε να την αποθεώνει.
Το καλοκαίρι του 1964, σε μια έξοδό της από τον Σκορπιό, παρακολουθεί μαζί με τον Ωνάση μία μουσική εκδήλωση του φεστιβάλ της Λευκάδας και εκφράζει την επιθυμία να τραγουδήσει. Βρίσκεται ένα πιάνο κι ένας νεαρός πιανίστας (ο μετέπειτα συνθέτης Κυριάκος Σφέτσας), και χωρίς πρόβα η Κάλλας τραγουδά την άρια της Σαντούτσα Voi lo sapete, o mamma («Εσείς το ξέρετε, μητέρα») από την Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι, που ήταν και ο πρώτος ρόλος της καριέρας της στην παράσταση του Εθνικού Ωδείου το 1937. Το 1965 αποσύρθηκε οριστικά από τις λυρικές παραστάσεις, παρά την εξαιρετική Τόσκα που τραγούδησε στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης. Το κύκνειο άσμα της ήταν η Νόρμα, που ανέβηκε στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1965. Στην τρίτη πράξη της όπερας του Μπελίνι κατέρρευσε επί σκηνής και μεταφέρθηκε λιπόθυμη στο καμαρίνι της.
Στη συνέχεια προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα προσωπικά της. Ζητά διαζύγιο από τον σύζυγό της για να παντρευτεί τον Ωνάση, ο οποίος αρνείται να της το δώσει. Το 1966 απεκδύεται την αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια λύεται και τυπικά ο γάμος της με τον Μενεγκίνι. Πλέον, ελπίζει ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να παντρευτούν, κάτι που τελικά δε συμβαίνει, καθώς τον Ιούλιο του 1968 ο Έλληνας μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι, Τζάκι. Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη την κορυφαία υψίφωνο.
Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ξεπεράσει τα προσωπικά της προβλήματα, επανακάμπτοντας στην καλλιτεχνική δράση. Παίζει στην κινηματογραφική εκδοχή της Μήδειας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Πιερ-Πάολο Παζολίνι (1969), ηχογραφεί δίσκους, διδάσκει όπερα στη μουσική σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και δίνει ρεσιτάλ με ένα παλιό της γνώριμο, τον ιταλό τενόρο Τζουζέπε Ντι Στέφανο, που κι αυτός αντιμετώπιζε φωνητικά προβλήματα. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σαπόρο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.
Έκτοτε, η Μαρία Κάλλας κλείστηκε στο διαμέρισμά της στο Παρίσι και τον εαυτό της. Η μεγάλη ντίβα έφυγε από τη ζωή το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1977 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 54 ετών. Πηγή: www.sansimera.gr ,
Η Μαρία Σοφία Άννα Καικιλία Καλογεροπούλου, όπως ήταν το πλήρες ελληνικό όνομά της, γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη. Ήταν κόρη του φαρμακοποιού Γεωργίου Καλογερόπουλου από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας και της Ευαγγελίας (Λίτσας) Δημητριάδη από τη Στυλίδα Φθιώτιδος. Οι γονείς της είχαν μετακομίσει στην αμερικανική μεγαλούπολη προς αναζήτηση καλύτερη τύχης.
Από νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη μουσική, παίρνοντας τα πρώτα μαθήματα πιάνου-σολφέζ και σε ηλικία 11 ετών κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό παιδικών φωνών. Το 1937 εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγάλη αδελφή της στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο των γονιών της και εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο, με δασκάλους τη Μαρία Τριβέλλα (τραγούδι), την Ήβη Πανά (πιάνο) και τον Γεώργιο Καρακαντά (μελοδραματική). Ο πρώτος ρόλος της ήταν η «Σαντούτσα» στην όπερα του Μασκάνι «Καβαλερία Ρουστικάνα», σε μία παράσταση των μαθητών του ωδείου. Το 1939 εγγράφηκε στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη τραγουδιού της διάσημης Ελβίρα ντε Ιντάλγκο (σημαντική τραγουδίστρια της όπερας στις αρχές του 20ου αιώνα), κοντά στην οποία γνώρισε την υψηλή τεχνική των ρόλων του ιταλικού ρομαντικού ρεπερτορίου.
Το 1940 προσλήφθηκε στη Λυρική Σκηνή του τότε Βασιλικού Θεάτρου και το 1941 πρωτοεμφανίστηκε ως «Βεατρίκη» στην οπερέτα Βοκκάκιος του Σουπέ. Στη συνέχεια και ως το 1945 πρωταγωνίστησε στην Τόσκα (1942, 1943), στον Κάμπο του Ντ' Αλμπέρ (1944, 1945), στην Καβαλερία Ρουστικάνα (1944), στον Πρωτομάστορα του Μανώλη Καλομοίρη (1944, το μόνο ελληνικό έργο που τραγούδησε), στον Φιντέλιο του Μπετόβεν (1944) και την οπερέτα Ο Ζητιάνος Φοιτητής του Βιεννέζου συνθέτη Καρλ Μιλέκερ (1945).
Το Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στη γενέτειρά της, όπου ζούσε ο πατέρας της, για να προωθήσει τη διεθνή της καριέρα, αλλάζοντας το επίθετό της σε Κάλλας. Παρότι έμεινε άνεργη έως το 1947, δεν το έβαλε κάτω και μετά από μία επιτυχημένη ακρόαση της ανέθεσαν να τραγουδήσει την «Τζιοκόντα» στην ομώνυμη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλι στην Αρένα της Βερόνας, έναν από τους σπουδαιότερους λυρικούς χώρους της Ιταλίας. Αν και γλίστρησε στη γενική δοκιμή και στραμπούληξε τον αστράγαλό της, κατάφερε να κάνει με επιτυχία το πρώτο σημαντικό βήμα της σταδιοδρομίας της στις 2 Αυγούστου του 1947.
Η Μαρία Κάλλας με τον Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι
Μαέστρος της παράστασης ήταν ο διάσημος Τούλιο Σεραφίν, ο οποίος θαύμαζε τη φωνή της και έγινε δάσκαλός της, διευρύνοντας τους τεχνικούς και ερμηνευτικούς της ορίζοντες. Όμως, στη Βερόνα ζούσε και ο βιομήχανος Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι, που τη λάτρεψε, όχι μόνο ως καλλιτέχνιδα, αλλά και ως γυναίκα. Έτσι, στις 21 Απρλίου του 1949, η Κάλλας τον παντρεύτηκε, παρότι είχε τα διπλά της χρόνια, ίσως για να αναπληρώσει συναισθηματικά την απουσία της πατρικής φιγούρας, όπως γράφτηκε.
Με τη βοήθεια του Μενεγκίνι η καριέρα της Κάλλας απογειώθηκε σε ρόλους δραματικής υψιφώνου και δραματικής κολορατούρα. Το 1951 εκπόρθησε και τη «Σκάλα» του Μιλάνου (άντρο της μεγάλης αντιπάλου της Ρενάτα Τεμπάλντι), με τους Σικελικούς Εσπερινούς του Βέρντι. Το 1954 η ευτραφής Κάλλας υποβλήθηκε σε διαιτητική θεραπεία για να χάσει κιλά και να μπορεί να ενσαρκώνει τους ρόλους της, όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με το παρουσιαστικό της.
Μετά τη «Σκάλα» του Μιλάνου ήταν η σειρά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) να υποκλιθεί στο φαινόμενο Μαρία Κάλλας το 1956. Η Ελληνίδα ντίβα θα επιβάλλει πλήρως τους όρους της, αναγκάζοντας το διευθυντή της Ράντολφ Μπινγκ όχι μόνο να της καταβάλλει το μεγαλύτερο ποσό που είχε πληρώσει ποτέ ο θίασος για καλλιτέχνη, αλλά και να δηλώσει ότι η πρώτη εμφάνιση της Κάλλας στη «ΜΕΤ» ήταν η πιο συναρπαστική βραδιά της ζωής του. Ο μύθος της είχε αρχίσει να δημιουργείται, βοηθούντος και του Τύπου.
Όμως, η εξαντλητική δίαιτα στην οποία είχε υποβληθεί και οι φωνητικοί ακροβατισμοί της (συχνά έφθανε στα όρια της φωνής της, ερμηνεύοντας εκ διαμέτρου αντίθετους ρόλους σε μία σεζόν ή και σε ένα ρεσιτάλ) είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα της φωνής της, η οποία σταδιακά άρχισε να αδυνατίζει στις υψηλές νότες. Το καλοκαίρι του 1957 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και κυριολεκτικά αποθεώθηκε.
Από το 1958 άρχισε η καθοδική της πορεία. Τον Ιανουάριο στη Ρώμη αποχώρησε με την πρώτη πράξη της Νόρμας του Μπελίνι και αποδοκιμάστηκε από το κοινό και τον Μάιο η «Σκάλα» του Μιλάνου της διέκοψε το συμβόλαιο. Ο Τύπος άρχισε να της επιτίθεται και πολλοί βρήκαν την ευκαιρία που χρόνια ζητούσαν να χύσουν χολή στην Ελληνίδα θεά «αυτή την καλλιτέχνιδα δεύτερης κατηγορίας, που έγινε Ιταλίδα χάρη στο γάμο της, Μιλανέζα χάρη στον αδικαιολόγητο θαυμασμό μιας μερίδας του κοινού της Σκάλας, και διεθνής χάρη στην επικίνδυνη φιλία της με την Έλσα Μάξγουελ», σχολίασε με κακοήθεια η ιταλική εφημερίδα Il Giorno.
Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τους Αλέξη Μινωτή και Γιάννη Τσαρούχη για μια νέα παραγωγή της Μήδειας του Κερουμπίνι στη νεότευκτη Όπερα του Ντάλας. Αυτή η παράσταση μεταφέρθηκε το 1959 στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και σ’ αυτή τη θριαμβευτική «πρεμιέρα» η Κάλλας γνώρισε τον Αριστοτέλη Ωνάση, τον μεγάλο ανεκπλήρωτο έρωτα της ζωής της.
Η Μαρία Κάλλας με τον Αριστοτέλη Ωνάση
Οι εμφανίσεις της από το 1960 άρχισαν να αραιώνουν. Το καλοκαίρι του 1960 τραγούδησε Νόρμα στην Επίδαυρο και τον επόμενο χρόνο στον ίδιο χώρο Μήδεια. Η παράσταση αυτή μεταφέρθηκε και στη Σκάλα του Μιλάνου την περίοδο 1961-1962. Παρ’ όλα αυτά, η σταδιοδρομία της στα ιταλικά θέατρα είχε τελειώσει οριστικά. Το 1962 τραγούδησε Όμπερον του Βέμπερ στο Λονδίνο και οι Τάιμς έγραψαν «Τώρα πια η φωνή της μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημη και εκτός τόνου», όμως το κοινό συνέχισε να την αποθεώνει.
Το καλοκαίρι του 1964, σε μια έξοδό της από τον Σκορπιό, παρακολουθεί μαζί με τον Ωνάση μία μουσική εκδήλωση του φεστιβάλ της Λευκάδας και εκφράζει την επιθυμία να τραγουδήσει. Βρίσκεται ένα πιάνο κι ένας νεαρός πιανίστας (ο μετέπειτα συνθέτης Κυριάκος Σφέτσας), και χωρίς πρόβα η Κάλλας τραγουδά την άρια της Σαντούτσα Voi lo sapete, o mamma («Εσείς το ξέρετε, μητέρα») από την Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι, που ήταν και ο πρώτος ρόλος της καριέρας της στην παράσταση του Εθνικού Ωδείου το 1937. Το 1965 αποσύρθηκε οριστικά από τις λυρικές παραστάσεις, παρά την εξαιρετική Τόσκα που τραγούδησε στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης. Το κύκνειο άσμα της ήταν η Νόρμα, που ανέβηκε στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1965. Στην τρίτη πράξη της όπερας του Μπελίνι κατέρρευσε επί σκηνής και μεταφέρθηκε λιπόθυμη στο καμαρίνι της.
Στη συνέχεια προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα προσωπικά της. Ζητά διαζύγιο από τον σύζυγό της για να παντρευτεί τον Ωνάση, ο οποίος αρνείται να της το δώσει. Το 1966 απεκδύεται την αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια λύεται και τυπικά ο γάμος της με τον Μενεγκίνι. Πλέον, ελπίζει ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να παντρευτούν, κάτι που τελικά δε συμβαίνει, καθώς τον Ιούλιο του 1968 ο Έλληνας μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι, Τζάκι. Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη την κορυφαία υψίφωνο.
Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ξεπεράσει τα προσωπικά της προβλήματα, επανακάμπτοντας στην καλλιτεχνική δράση. Παίζει στην κινηματογραφική εκδοχή της Μήδειας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Πιερ-Πάολο Παζολίνι (1969), ηχογραφεί δίσκους, διδάσκει όπερα στη μουσική σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και δίνει ρεσιτάλ με ένα παλιό της γνώριμο, τον ιταλό τενόρο Τζουζέπε Ντι Στέφανο, που κι αυτός αντιμετώπιζε φωνητικά προβλήματα. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σαπόρο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.
Έκτοτε, η Μαρία Κάλλας κλείστηκε στο διαμέρισμά της στο Παρίσι και τον εαυτό της. Η μεγάλη ντίβα έφυγε από τη ζωή το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1977 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 54 ετών. Πηγή: www.sansimera.gr ,
*** Αποκατάσταση κυκλοφορίας οχημάτων στην Ε.Ο. Καλαμάτας - Αθήνας
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αστυνομική Διεύθυνσης Πελοποννήσου η κυκλοφορία των οχημάτων στην οδό που συνδέει τον Αυτοκινητόδρομο Κορίνθου - Τρίπολης στο 116 χλμ (κόμβος Νεμέας) και οδηγεί προς Νεμέα, έχει αποκατασταθεί και διεξάγεται κανονικά. Επίσης, η κυκλοφορία στην παλαιά Εθνική Οδό Άργους-Τρίπολης αποκαταστάθηκε και διεξάγεται κανονικά.
-
***
*** ΑΘΛΗΤΙΚΗ ενημέρωση :
Φωτογραφία 1950-55 Α.Π.Σ.ΑΣΤΕΡΑΣ ΑΡΦΑΡΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
*** Σπουδαίο «διπλό» στην Τρίπολη ο Μεσσηνιακός (βίντεο & φωτογραφίες)
Σημαντική νίκη πήρε στο Πελοποννησιακό ντέρμπι ο Μεσσηνιακός απέναντι στον Παναρκαδικό. Οι «πράσινοι» της Καλαμάτας με σκόρερ τον Αργυρόπουλο στο ’46 κατάφεραν να φύγουν με τους 3 βαθμούς από την Τρίπολη.
Στο πρώτο ημίχρονο οι γηπεδούχοι ήταν καλύτεροι και πίεσαν την ομάδα του Μεσσηνιακού . Στο δεύτερο μισό οι παίκτες της Καλαματιανής ομάδας ευτύχησαν να προηγηθούν με το «καλημέρα» του Β ‘ημιχρόνου και πήραν σχετικά εύκολα αυτή τη μεγάλη νίκη.
Δείτε το βίντεο με τις καλύτερες φάσεις της αναμέτρησης
Παναρκαδικός: Ανδριόλας, Γ. Κυριακόπουλος (72’ Δήμος), Μπούτας, Μπεντεβής, Δ. Κυριακόπουλος, Παπαζούδης, Σταθουλόπουλος (58’ Μπινιχάκης), Καδάς, Γαλάνης, Μέλλος (58’ Σαλαπάτας), Μουστόγιαννης
Μεσσηνιακός: Κυριακόπουλος, Νινιός, Δασκαλάκης, Κουρεντζής, Μπιμπίρης, Σπανός, Αργυρόπουλος, Ταχμαζίδης (75’ Μπεγέτης), Βιτάλι, Τσουλάκος (62’ Τσουκάλης), Χελάς (85’ Κουκούτσης)
φωτογραφίες & βίντεο: arcadiaportal.gr , Video:
Στο πρώτο ημίχρονο οι γηπεδούχοι ήταν καλύτεροι και πίεσαν την ομάδα του Μεσσηνιακού . Στο δεύτερο μισό οι παίκτες της Καλαματιανής ομάδας ευτύχησαν να προηγηθούν με το «καλημέρα» του Β ‘ημιχρόνου και πήραν σχετικά εύκολα αυτή τη μεγάλη νίκη.
Δείτε το βίντεο με τις καλύτερες φάσεις της αναμέτρησης
Παναρκαδικός: Ανδριόλας, Γ. Κυριακόπουλος (72’ Δήμος), Μπούτας, Μπεντεβής, Δ. Κυριακόπουλος, Παπαζούδης, Σταθουλόπουλος (58’ Μπινιχάκης), Καδάς, Γαλάνης, Μέλλος (58’ Σαλαπάτας), Μουστόγιαννης
Μεσσηνιακός: Κυριακόπουλος, Νινιός, Δασκαλάκης, Κουρεντζής, Μπιμπίρης, Σπανός, Αργυρόπουλος, Ταχμαζίδης (75’ Μπεγέτης), Βιτάλι, Τσουλάκος (62’ Τσουκάλης), Χελάς (85’ Κουκούτσης)
φωτογραφίες & βίντεο: arcadiaportal.gr , Video:
*** ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
2013 :
~* http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/11/01-2013.html
, Το αγιάζι της ενημέρωσης 01 Νοεμβρίου 2013 , ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ !!!μαζί με την ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΜΑΣ !!!~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/11/02-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Σάββατο 02 Νοεμβρίου 2013 .
~ http://arfaramessiniasgreece.blogspot.gr/2013/11/03-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Κυριακή 03 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://asterasarfaron2011.blogspot.gr/2013/11/02-03-04-2013.html , ΑΘΛΗΤΙΚΟ τριήμερο 02, 03 και 04 Νοεμβρίου 2013 , ΑΘΛΗΤΙΚΗ ενημέρωση .-
~ http://arfara-messinia-stamos-stamos.blogspot.gr/2013/11/04-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Δευτέρα 04 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2013/11/05-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τρίτη 05 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfaramessiniasgreece.blogspot.gr/2013/11/05-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Τρίτη 05 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/11/06-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Α και Ω Τετάρτη 06 Νοεμβρίου 2013 , Οτι μαθαίνουμε σας το γράφουμε ... γράφοντας ...Αντιγράφοντας ! .-
~ http://snsstamoskal.blogspot.gr/2013/11/07-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Πέμπτη 07 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/11/08-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Παρασκευή 08- Νοεμβρίου 2013.-
~ http://snsarfara.blogspot.gr/2013/11/09-2013.html , Στο Σαββατιάτικο αγιάζι της ενημέρωσης 09 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-messinias-stamos.blogspot.gr/2013/11/11-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://dimmetoparfara.blogspot.gr/2013/11/12-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-kalamata-greece.blogspot.gr/2013/11/12-2013.html , Όλα τα του Γάμου 12 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/11/12-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-messinia-stamos.blogspot.gr/2013/11/13-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://stamos-dynami.blogspot.gr/2013/11/14-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.gr/2013/11/15-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/11/16-2013.html , Ενημέρωση του Σαββάτου 16 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/11/17-2013.html , Ενημέρωση της Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/11/18-2013.html , Ενημέρωση Δευτέρας 18 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/11/19-2013.html , Ενημέρωση της Τρίτης 19 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-messinia-stamos-stamos.blogspot.gr/2013/11/20-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2013/11/21-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfaramessiniasgreece.blogspot.gr/2013/11/22-2013.html , Ενημέρωση της Παρασκευής 22 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://asterasarfaron2011.blogspot.gr/2013/11/23-2013.html , Ενημέρωση Σαββάτου 23 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.gr/2013/11/23-24-2013.html , Αθλητικό Σάββατο-Κύριακο 23 και 24 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/11/24-2013.html , Ενημέρωση της Κυριακής 24 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://snsstamoskal.blogspot.gr/2013/11/25-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://arfara-messinias-stamos.blogspot.gr/2013/11/27-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013 ,.-
~ http://dimmetoparfara.blogspot.gr/2013/11/28-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013.-
~ http://arfara-kalamata-greece.blogspot.gr/2013/11/28-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης 28 Νοεμβρίου 2013 .-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/11/29-11-2013.html , Ελλάδα Διαδρομές Ημερήσια στην Αχαΐα 29-11-2013 .-
~ http://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/11/30-2013.html , Το κανάλι της ενημέρωσης Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013 .-
**** ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 :
~ http://arfara-messinia-stamos-stamos.blogspot.gr/2013/12/01-2013.html , Κυριακάτικο αγιάζι ενημέρωσης 01 -Δεκεμβρίου 2013.-
ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ !!
~ * ΜΕΝΟΥΝΕ
ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ 2012 - 20133 : ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
*** https://www.facebook.com/ArfaraKalamatasMessinias , =ARFARA MESSINIAS 2013.- .-~* http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/blog-post_21.html, Τετάρτη, 21 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ .- (1) .- ** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/blog-post_22.html, Πέμπτη, 22 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ .- (2)
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/3.html, Παρασκευή, 23 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ (3) .-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/4.html, Σάββατο, 24 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ (4) .-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/5.html, Κυριακή, 25 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ (5) .-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/6.html, ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ (6) : Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2012 ,.-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/11/7.html, Πέμπτη, 29 Νοεμβρίου 2012 , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ .
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2012/12/8_18.htmlΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ (8) .- ,
~** http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2013/01/19-20-01-2013.html, ΜΕΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ , ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Σ/Κ 19 και 20 -01 -2013 στο Χιονοδρομικό Χελμού Καλαβρύτων.- (9).-
*** *** http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2013/02/9-10-2013.html , ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ -video , Σ/Κ 09καί 10Φεβρουαρίου 2013 .-(10).-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html , ΜΕΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ !!!! διαδρομές - εκδρομές ...... περιηγήσεις.....
Επίσκεψη στα Φιλιατρά γιορτή αγιορτή Αγίου Χαραλάμπου ,Μιά ημερήσια διαδρομή ,Σάββατο 09 Φεβρουαρίου 2013 .- (11) .-
~** http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/03/27-2013.html , ΜΕΝΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ :
Τετάρτη 27Μαρτίου 2013 .- (12α)
~** http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/02/19-2013.htmln , ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ .-
~* http://arfara-kalamata-greece.blogspot.gr/2013/03/28-2013.html , Η Ελλάδα μέσα από φωτογραφίες28 Μαρτίου 2013 .-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/04/20-21-2013_22.html ,Σαββατοκύριακο 20 καί21 Απριλίου Διαδρομές - διήμερη εκδρομή στην Βοιωτία και Β. Εύβοια 2013, ΜΕΝΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΖΟΥΜΕ καί ΜΑΘΑΙΝOΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ.-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/04/23-2013.html , Το αγιάζι της ενημέρωσης Τρίτη 23 Απριλίου 2013
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/05/17-05-2013.html ,
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Παρασκευή 17-05-2013 : Μένουμε Βλέπουμε Ζούμε Μαθαίνουμε ΕΛΛΑΔΑ.-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/05/17-05-2013.html , Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Μένουμε Βλέπουμε Ζούμε Μαθαίνουμε Ελλαδα
Παρασκευή 17-05-2013.-
~ http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2013/05/17-05-2013.html , Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Μένουμε Βλέπουμε Ζούμε Μαθαίνουμε Ελλαδα
Παρασκευή 17-05-2013.-
~ http://arfaramessiniasgreece.blogspot.gr/2013/05/17-2013.html ,Η ΕΛΛΑΔΑ μέσα από Φωτογραφίες Παρασκευή 17 Μαΐου 2013.-
~ http://asterasarfaron2011.blogspot.gr/2013/05/17-05-2013.html , Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ από φωτογραφίες Παρασκευή 17-05-2013 : Μένουμε , Βλέπουμε , Ζούμε , Μαθαίνουμε ΕΛΛΑΔΑ
~ http://asterasarfaron2011.blogspot.gr/2013/06/29-2013.html , Άρωμα Ελλάδας Σάββατο 29 Ιουνίου 2013 .-
~ http://vlasisarfarablogspot.blogspot.gr/2013/09/11-2013.html , Άρωμα Ελλάδας διαδρομές - εκδρομές 11 Σεπτεμβρίου 2013, ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ εκδηλώσεις στις ΣΠΕΤΣΕΣ – Από Τριήμερη εκδρομή-απόδραση 7.8. και 9 Σεπτεμβρίου 2013 ,.. ΝΑΥΠΛΙΟ - Ερμιόνη ,Σπέτσες , Ύδρα , Γαλατάς , Πόρος . Αίγινα , Πειραιάς.-
~ https://www.facebook.com/pages/%CE%93%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-Gastrotourismos/105952472924701 , = Γαστροτουρισμός Gastrotourismos
***
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου